Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt met € 403,8 mln. verhoogd. De verhoging wordt veroorzaakt door een verhoging van de overige verplichtingen. Hieronder volgt per categorie een toelichting op de mutaties.

Subsidies

Duurzame veehouderij

Het budget voor duurzame veehouderij wordt met € 186,8 mln. verlaagd. Deze verlaging komt voornamelijk door de verwachting dat van het beschikbare budget van de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv) in 2020 niet tot uitputting komt. Dit komt deels door opgetreden vertraging door het grote aantal aanvragen voor de regeling en door de complexiteit van de controles bij de varkenshouderijen. Bovendien zal door ingetrokken aanvragen voor de Srv het totale subsidieplafond van € 450 mln. niet volledig worden benut. Deze middelen blijven in 2021 behouden voor de aanpak stikstof en realisatie van de gestelde doelen om stikstofemissiereductie te bereiken. Daarnaast is € 10 mln. beschikbaar voor gemeenten in regio’s waar de saneringsproblematiek een rol speelt. Door de vertraging in de uitvoering van de Srv, worden deze middelen naar 2021 verschoven.

Glastuinbouw en weerbare planten en teeltsystemen

De uitgaven dalen met € 406 mln. Voor een groot deel wordt dit veroorzaakt door de Regeling tegemoetkoming land- en tuinbouwondernemers COVID-19. Met deze regeling (Kamerstuk 35 420, nr. 32) worden ondernemers in de sierteeltsector, delen van de voedingstuinbouw en de fritesaardappelsector ondersteund. Voor deze regeling was oorspronkelijk € 650 mln. gereserveerd. Het beroep op deze regeling is lager dan verwacht. Dat komt onder andere omdat de sierteelt markt weer is aangetrokken. Bij Miljoenennota 2021 is een verlaging van € 350 mln. doorgevoerd (zie ook Kamerbrief 2020Z12342). Omdat het aantal dat een beroep doet op de regeling nu definitief kan worden vastgesteld, is ook het daadwerkelijke beroep meer duidelijk geworden. Om deze reden wordt een verdere verlaging van € 35 mln. voorgesteld.

Als gevolg van de coronacrisis is het beroep op de Energie-efficiëntie glastuinbouw (EG) subsidieregeling minder dan verwacht. Om deze reden zijn reeds bij Miljoenennota € 10 mln. aan klimaatmiddelen uit 2020 naar latere jaren doorgeschoven, zodat deze alsnog ingezet kunnen worden om de klimaatdoelen te behalen. Daarnaast worden om deze reden € 9,5 mln. aan middelen voor de EG subsidieregeling glastuinbouw (Urgenda) niet meer besteed in 2020.

Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie

De uitgaven stijgen per saldo met € 13,3 mln. Dit wordt onder andere veroorzaakt door € 6 mln. voor de kennisoverdracht aan land- en tuinbouwondernemers om bedrijfsaanpassingen richting kringlooplandbouw te realiseren die structureel bijdragen aan stikstofreductie en versterking van de biodiversiteit. Het overkoepelend doel is om de biodiversiteit te versterken. Daarnaast is er € 4,6 mln. opgenomen voor maatregelen tegen de emissie van methaan en ammoniak. De maatregelen worden in samenhang opgepakt met benutting van de natuurlijke mogelijkheden en variatie van de spijsvertering van dieren. Binnen de LNV begroting wordt er vanuit de post Duurzame veehouderij (opdrachten) € 4 mln. overgeboekt voor het programma Slim Landgebruik. Dit programma heeft als doel om concrete en bewezen maatregelen vast te stellen, die nodig zijn om tot een vastlegging van 0,5 Mton CO2 aan de bodem per jaar vanaf 2030 in minerale bodems te komen. Ook worden de uitgaven verhoogd met € 3,1 mln. vanwege extra middelen voor onderzoek, pilots en demo’s voor klimaatprojecten voor stallen en mestopslagen. Het project loopt door in 2021 en 2022. Tot slot wordt er € 1 mln opgenomen voor onderzoek uitgevoerd bij experimenteergebieden voor de realisatie van de kringlooplandbouw.

Door vertraging in de uitvoering van de maatregelen innovatie boerenerf wordt € 4,9 mln. doorgeschoven naar volgende jaren.

Opdrachten

Sociaal economische positie boeren

Het budget wordt per saldo met € 8,2 mln. verhoogd. Dit wordt met name veroorzaakt door een storting van € 10 mln. in het Nationaal Groenfonds om de uitvoering van het Omschakelprogramma te faciliteren. Het Omschakelprogramma beoogt agrarische ondernemers die willen omschakelen maar daarbij tegen financiële belemmeringen oplopen, te ondersteunen en daarmee bij te dragen aan een optimaal doelbereik van stikstofemissiereductie en bij te dragen aan andere beleidsdoelstellingen op het gebied van duurzaamheid (zoals bijvoorbeeld reductie van emissies naar bodem, water en lucht en vergroting van de biodiversiteit etc.) Daarnaast is het budget voor beurzen, missies, onderzoeken en seminars als gevolg van Covid-19 met € 1 mln. verlaagd.

Duurzame veehouderij

De uitgaven aan duurzame veehouderij worden met € 14,3 mln. verlaagd. Dit wordt veroorzaakt door het overhevelen van budget van duurzame veehouderij naar de begrotingspost Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie (subsidies). Zoals eerder beschreven betreft het € 4,6 mln. voor maatregelen tegen de emissie van methaan en ammoniak. Daarnaast wordt er € 4 mln. binnen de begroting overgeboekt naar de post Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie (subsidies) voor het programma Slim Landgebruik. Dit programma heeft als doel om concrete en bewezen maatregelen vast te stellen, die nodig zijn om tot een vastlegging van 0,5 Mton CO2 aan de bodem per jaar vanaf 2030 in minerale bodems te komen. Tot slot betreft het de overheveling van € 3,1 mln. extra middelen voor onderzoek, pilots en demo’s voor klimaatprojecten voor stallen en mestopslagen.

Glastuinbouw en weerbare planten en teeltsystemen

Het budget wordt met € 3,6 mln. verhoogd. Als gevolg van de vertraagde implementatie van de Brexit vallen de uitgaven voor de voorbereidingskosten bij de keuringsdiensten dit jaar naar verwachting € 2,5 mln. lager uit. Daarnaast gaat de geraamde bijdrage van € 2,5 mln. voor het project Nieuw Prinsenland niet door. Dit was een project in het kader van Urgenda (stimulering energiebesparingsmaatregelen en warmtenetten). Belangrijkste reden hiervoor is dat men in het huidige tijdsgewricht de businesscase niet sluitend kon maken. Tot slot valt € 1,4 mln. van de onderzoeksmiddelen ten behoeve van onderzoeksinstituten vrij.

In 2022 vindt de Floriade plaats in Almere. Om een aantal projecten te ondersteunen op het beleidsterrein van LNV doet LNV een bijdrage van € 10 mln. Voorwaarde hierbij is dat de Floriade in de toekomst geen beroep meer doet op aanvullende steun vanuit LNV. Hiermee is de totale bijdrage aan de Floriade vanuit het Ministerie van LNV € 15 mln. (€ 2,5 mln. in 2018, € 2,5 mln. in 2019 en € 10 mln. in 2020).

Mestbeleid

Het budget wordt met € 5,4 mln. verlaagd. Dit wordt vooral veroorzaakt door de vertraagde uitvoering van het mestprogramma door RVO en de NVWA.

Diergezondheid en dierenwelzijn

De uitgaven nemen met € 5,4 mln. toe. Dit heeft onder meer te maken met hogere kosten van het diergeneeskunderegister bij het CIBG (€ 1,2 mln.), een hogere bijdrage aan Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming € 0,5 mln. en het verhogen van het budget voor dierenwelzijn landbouwhuisdieren met € 0,5 mln. in lijn met het budget van afgelopen jaren. Daarnaast is het budget In Beslag genomen Goederen (IBG) € 1,3 mln. verhoogd. Deze aanvulling van het budget is nodig om de dit jaar de verwachte uitgaven te kunnen doen. Tot slot is het opdrachtenbudget met € 0,8 mln. mln. verhoogd. Dit is voor onderzoek naar de mogelijke gevoeligheid van honden en katten voor het Covid-19 virus mede in relatie tot besmettingen bij mensen.

Bijdrage aan agentschappen

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

De uitgaven van de bijdrage aan de NVWA stijgen met € 9,4 mln. Dit komt voornamelijk door de toevoeging van de loon- en prijsbijstelling 2020 van circa € 5,9 mln. Daarnaast wordt er vanwege een technische herschikking €2 mln. van de uitgaven aan de NVWA op de begroting LNV van artikel 12 naar artikel 11 overgeboekt.

Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland

De uitgaven aan RVO stijgen per saldo met € 9,4 mln. Het betreft voor€ 9,9 mln. uitvoeringskosten voor de implementatie van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Deze kosten waren nog niet meegenomen in de initiële opdracht aan RVO die eind vorig jaar werd verstrekt. Daarnaast stijgen de uitgaven aan de RVO met € 4,8 mln. door de Noodfonds regelingen ten behoeve van de aardappel- en tuinbouwsector. Tot slot worden de uitgaven met € 5 mln. verlaagd door een kasschuif naar latere jaren voor het vervroegde verbod pelsdierhouderij.

Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken

Het gaat om extra uitgaven die vanuit de LNV-begroting worden toegevoegd aan het Diergezondheidsfonds vanwege schadecompensatie aan pelsdierhouders, operationele kosten en kosten van screening en early warning. De kosten van bestrijding en bewaking komen volledig ten laste van de rijksoverheid. In de vierde incidentele suppletoire begroting is reeds € 37 mln. opgenomen. Voor deze tweede suppletoire begroting wordt er gelet op de bijgestelde raming van het aantal te ruimen bedrijven aanvullend nog eens € 38 mln. gereserveerd.

Ontvangsten

Weerbare planten en teeltsystemen

De ontvangsten stijgen met € 6,8 mln. Dit komt voornamelijk door een heffing van € 4,5 mln. die tuinders in 2020 opgelegd krijgen voor het overschrijden van het CO2-emissieplafond. De inkomsten uit deze heffing zijn bedoeld om de uitstoot weer onder het afgesproken CO2-plafond te brengen.

Duurzame visserij

De ontvangsten vallen € 5,9 mln. lager uit. Door de coronacrisis wordt een tekort verwacht op de geraamde ontvangsten voor de verhuur van mossel- en oesterpercelen. Als gevolg van de coronacrisis is er minder vraag op de markt. Hierdoor vallen de ontvangsten € 2,9 mln lager uit dan geraamd. Tevens is sprake van een technische correctie van € 3 mln.

Diergezondheid en dierenwelzijn

De inkomsten nemen naar verwachting met € 3,5 mln. toe. Doordat er een forse toename is te zien van boetes op grond van de Gezondheids- en welzijnswet voor Dieren/Wet Dieren zijn de inkomsten in lijn gebracht met de realisatie van de afgelopen jaren en verhoogd met € 3,5 mln.

Toelichting op de Begrotingsreserves

Begrotingsreserve Landbouw

De geraamde storting wordt gedaan om uitgaven voor verplichtingen die verband houden met fosfaatreductieplan ZuivelNL, CO2 emissieplafond, sanering bedrijven varkenshouderij en slopen ombouwregeling pelsdierhouderij.

De geraamde onttrekking houdt verband met het sociaal economisch plan pelsdieren.

Begrotingsreserve Visserij

De storting is het niet-bestede deel van de nationale cofinanciering voor de regelingen van het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij 2014–2020 die niet tot besteding komen, die door de storting behouden blijft voor toekomstige uitgaven.

Begrotingsreserve Apurement

De reserve apurement is bestemd voor het betalen van financiële correcties die door de Europese Commissie worden opgelegd- als de uitvoering van het EU-beleid niet conform de gestelde voorschriften is. De onttrekking betreft geraamde uitgaven aan opgelegde correcties.

Begrotingsreserve Borgstellingsfaciliteit

De € 3,6 mln. betreft de jaarlijkse storting voor de «reguliere» Borgstelling MKB-landbouwkredieten (BL).

Risico voorziening jonge boeren