22 Natuur, visserij en gebiedsgericht werken | bedragen x1.000 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Art. | Omschrijving | Ontwerpbegroting 2025 (1) | Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2) | Vastgestelde begroting 2025 (3)=(1)+(2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4) | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 2029 | Mutatie 2030 |
Verplichtingen | 630.673 | 50.000 | 680.673 | ‒ 74.782 | 605.891 | 76.953 | 52.468 | 34.100 | 34.218 | 241.517 | |
Uitgaven | 1.109.875 | 50.000 | 1.159.875 | ‒ 103.934 | 1.055.941 | 50.547 | 59.406 | 30.951 | 18.739 | 439.487 | |
Subsidies (regelingen) | |||||||||||
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit | 5.297 | 0 | 5.297 | 3.421 | 8.718 | ‒ 1.310 | ‒ 1.226 | ‒ 1.139 | ‒ 990 | 3.164 | |
Natuur en Biodiversiteit op land | 102.776 | 50.000 | 152.776 | ‒ 36.408 | 116.368 | 8.421 | 10.281 | 3.564 | 7.997 | 38.963 | |
Beheer Kroondomeinen | 803 | 0 | 803 | ‒ 50 | 753 | 0 | 0 | 0 | 0 | 613 | |
Duurzame visserij | 16.417 | 0 | 16.417 | ‒ 3.598 | 12.819 | 169 | 168 | 152 | 140 | 5.063 | |
Overige stelsel activiteiten | 14.882 | 0 | 14.882 | ‒ 2.341 | 12.541 | ‒ 2.518 | ‒ 2.514 | ‒ 873 | ‒ 882 | 4.429 | |
Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren | 2.100 | 0 | 2.100 | 300 | 2.400 | 300 | 300 | 0 | 0 | 0 | |
Leningen | |||||||||||
Leningen rente en aflossing | 22.145 | 0 | 22.145 | ‒ 1.350 | 20.795 | ‒ 1.300 | 0 | 0 | 0 | 22.145 | |
(Schade)vergoeding | |||||||||||
Vermaatschappelijking natuur en biodiversiteit | 2.000 | 0 | 2.000 | 5.383 | 7.383 | 7.000 | 7.000 | 0 | 0 | 0 | |
Opdrachten | |||||||||||
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit | 18.251 | 0 | 18.251 | ‒ 12.386 | 5.865 | 8.621 | 8.660 | 9.573 | 5.690 | 16.340 | |
Natuur en Biodiversiteit op land | 65.281 | 0 | 65.281 | ‒ 5.741 | 59.540 | 34.787 | 14.537 | 5.090 | 3.845 | 21.106 | |
Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren | 44.311 | 0 | 44.311 | ‒ 28.860 | 15.451 | ‒ 636 | 14.651 | 6.776 | ‒ 174 | 26.579 | |
Duurzame visserij | 59.020 | 0 | 59.020 | ‒ 30.327 | 28.693 | 3.685 | 8.885 | 9.437 | 4.478 | 49.765 | |
Internationale Samenwerking | 3.113 | 0 | 3.113 | ‒ 204 | 2.909 | 34 | 34 | 34 | 34 | 3.135 | |
Klimaatimpuls Natuur en Biodiversiteit | 3.506 | 0 | 3.506 | ‒ 433 | 3.073 | ‒ 62 | 0 | 0 | 0 | 3.306 | |
Bijdrage aan agentschappen | |||||||||||
Rijkswaterstaat | 16.808 | 0 | 16.808 | ‒ 1.929 | 14.879 | 883 | 1.183 | 897 | 1.168 | 14.436 | |
Rijksvastgoedbedrijf | 68.559 | 0 | 68.559 | ‒ 1.059 | 67.500 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige agentschappen | 0 | 0 | 0 | 684 | 684 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | |||||||||||
Staatsbosbeheer | 32.294 | 0 | 32.294 | 1.377 | 33.671 | 1.065 | 1.039 | 1.032 | 1.026 | 32.300 | |
Overige ZBO's | 0 | 0 | 0 | 1.177 | 1.177 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bijdrage aan medeoverheden | |||||||||||
Caribisch Nederland | 1.651 | 0 | 1.651 | ‒ 672 | 979 | 0 | 0 | 0 | 0 | 800 | |
Specifieke uitkering | 628.820 | 0 | 628.820 | 9.082 | 637.902 | ‒ 8.592 | ‒ 3.592 | ‒ 3.592 | ‒ 3.593 | 195.503 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | |||||||||||
Internationale Samenwerking | 1.841 | 0 | 1.841 | 0 | 1.841 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.840 | |
Ontvangsten | 31.486 | 0 | 31.486 | 83.448 | 114.934 | 1.000 | 1.500 | 1.500 | 1.500 | 23.205 | |
Ontvangsten | |||||||||||
Landinrichtingsrente | 19.641 | 0 | 19.641 | 0 | 19.641 | 0 | 0 | 0 | 0 | 13.760 | |
Verkoop gronden | 1.000 | 0 | 1.000 | 0 | 1.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige ontvangsten natuur | 2.089 | 0 | 2.089 | 83.448 | 85.537 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.889 | |
Duurzame visserij | 8.756 | 0 | 8.756 | 0 | 8.756 | 0 | 0 | 0 | 0 | 7.556 | |
Onttrekkingen begrotingsreserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.000 | 1.500 | 1.500 | 1.500 | 0 | |
Toelichting
Verplichtingen
De verplichtingen op dit beleidsartikel worden verlaagd met € 74,8 mln. Dit betreft voornamelijk schuiven om de verplichtingen voor de samenwerking in veenweiden en overgangsbieden 2000 en de maatwerkoplossingen voor piekbelasters regelingen in het juiste ritme te zetten.
Subsidies
Vermaatschappelijking natuur en biodiversiteit
Het subsidiebudget voor Vermaatschappelijking natuur en biodiversiteit wordt meerjarig verlaagd. Dit betreft een ombuiging van op het beleid rondom Nationale Parken. Vanaf 2026 loopt deze reeks af van € 1,3 mln. tot € 1,0 mln.
Natuur en biodiversiteit op land
Het subsidiebudget voor Natuur en Biodiversiteit op land wordt met € 36,4 mln. verlaagd. Dit betreft een saldo van meerdere mutaties. Ten eerste wordt er € 18,0 mln. in latere jaren verantwoord voor de maatwerkoplossingen piekbelasters. Maatwerkcasussen hebben een lange doorlooptijd vanwege onder meer de juridische complexiteit. Vanwege vertraging in de uitvoering worden middelen doorgeschoven naar latere jaren.
Daarnaast wordt € 12,0 mln. vanuit 2025 naar 2026 doorgeschoven voor de 2e openstelling van de GLB-regeling samenwerking in veenweiden en overgangsgebieden Natura 2000 en wordt er € 7,0 mln. toegevoegd als eindejaarsmarge als gevolg van overlopende verplichtingen uit 2024. Tot slot wordt € 12,5 mln. doorgeschoven naar latere jaren omdat de openstelling voor de uitrol van watermaatregelen in veenweidegebieden met een jaar is uitgesteld.
Opdrachten
Vermaatschappelijking natuur en biodiversiteit
Het opdrachtenbudget voor Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit wordt verlaagd met € 12,4 mln. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat er € 6,9 mln. is overgeheveld naar artikel 23 ten behoeve van de ontwikkeling van en het onderhoud aan AERIUS.
Ten tweede wordt er € 2,1 mln. overgeheveld naar het Provinciefonds. Met deze middelen kunnen provincies bijdragen leveren aan de nationale parken in het kader van het Programma Nationale Parken. Tot slot wordt er € 1,2 mln. overgeheveld naar het subsidiebudget Vermaatschappelijking natuur en biodiversiteit voor de uitfinanciering van een subsidie uit 2024 ten behoeve van nationale parken. Meerjarig wordt er omgebogen op het opdrachtenbudget voor nationale parken. Dit bedrag loopt af vanaf 2027 van € 4,8 mln. tot € 4,3 mln. in 2030.
Natuur en biodiversiteit grote wateren
Het opdrachtenbudget voor Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren in 2025 wordt verlaagd met € 28,9 mln. Dit komt grotendeels door vertraging in de uitvoering van Programma Natuurversterking Noordzee, waarbij € 10,0 mln. naar 2026 en 2027 geschoven worden. Verder wordt € 10,2 mln. voor Natuurcompensatie Voordelta naar latere jaren geschoven in afwachting van een definitief besluit over dit plan en de daarbij behorende flankerende plannen buiten de Voordelta.
Duurzame visserij
Het opdrachtenbudget voor Duurzame visserij wordt in 2025 verlaagd met € 30,3 mln. Dit betreft een overheveling binnen artikel 22. naar bijdrage aan medeoverheden ten behoeve van de specifieke uitkering Visserij Ontwikkelplan (VOP). Dit plan is samengesteld uit vijf regionale deelplannen en twee bovenregionale deelplannen. Het VOP kent twee doelen: Het behouden en ontwikkelen van toekomstbestendige landzijdige visclusters voor een kleinere, duurzamere en meer diverse aanvoersector, en het ontplooien van andere sociaaleconomische activiteiten die qua karakter aansluiten bij de identiteit en bijdragen aan het behoud van het sociaal-cultureel erfgoed en de werkgelegenheid van de betreffende visserijgemeenschappen.
Bijdrage aan medeoverheden
Specifieke uitkeringen
Het budget «bijdrage aan medeoverheden» op dit artikel wordt met € 9,1 mln. verhoogd. Dit betreft een saldo van verschillende mutaties en wordt voornamelijk veroorzaakt doordat er € 30,3 mln. ten behoeve van de specifieke uitkering Visserij Ontwikkelplan is toegevoegd vanaf het opdrachtenbudget. Hierbij wordt samen met provincies en gemeenten invulling gegeven aan de onderdelen van het Visserij Ontwikkelplan.
Daarnaast wordt het budget met € 7,5 mln. verlaagd aangezien uitgaven voor zaakbegeleiding voor PAS-melders op het opdrachtenbudget van artikel 22 worden verantwoord. Ook is er € 6,7 mln. aan BTW overgeheveld naar het BTW-compensatiefonds voor de regeling provinciale maatregelpaketten landelijk gebied en ca. € 3,5 mln. voor het uitvoeringsprogramma natuur.
Ontvangsten
Het ontvangstenbudget in 2025 op dit begrotingsartikel valt € 83,4 mln. hoger uit dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door terug te ontvangen middelen ad € 81,9 mln. voor de Maatregel Gerichte Aankoop-1-regeling. Omdat het een specifieke uitkering betreft dienen niet-bestede middelen terug te worden betaald aan het ministerie van LVVN.