Het doel van dit artikel is inzicht bieden in het investeren in en instandhouden van het land materieel. De verwerving wordt nader uitgesplitst in de voorbereidings-, onderzoeks- en realisatiefase. De instandhouding is gerelateerd aan de beleidsdoelen en -instrumenten, zoals beschreven in beleidsartikel 3 (Koninklijke Landmacht) van de Begroting Hoofdstuk X.
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 1.437.285 | 832.075 | 1.299.391 | 1.427.671 | 1.442.305 | 1.614.882 | 1.790.969 |
Uitgaven | 620.385 | 692.235 | 1.018.265 | 1.452.009 | 1.562.915 | 1.660.834 | 1.639.838 |
% juridisch verplicht | 31,7% | ||||||
% bestuurlijk gebonden | |||||||
% beleidsmatig gereserveerd | 68,3% | ||||||
% nog niet ingevuld/vrij te besteden | |||||||
Verwerving | |||||||
Opdrachten | 334.422 | 553.531 | 997.245 | 1.416.523 | 1.715.880 | 1.755.752 | 1.329.271 |
Verwerving: voorbereidingsfase | 0 | 12 | 156.326 | 555.223 | 734.908 | 929.234 | 1.025.072 |
Verwerving: onderzoeksfase | 0 | 843 | 26.758 | 127.659 | 154.016 | 124.298 | ‒ 500 |
Verwerving: realisatie | 334.422 | 552.676 | 814.161 | 733.641 | 826.956 | 702.220 | 304.699 |
Instandhouding | |||||||
Opdrachten | 285.963 | 302.436 | 316.351 | 342.575 | 360.415 | 396.882 | 381.682 |
Instandhouding materieel | 285.963 | 302.436 | 316.351 | 342.575 | 360.415 | 396.882 | 381.682 |
Over-/ onderprogrammering | 0 | ‒ 163.732 | ‒ 295.331 | ‒ 307.089 | ‒ 513.380 | ‒ 491.800 | ‒ 71.115 |
Ontvangsten | 8.578 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 |
Overige ontvangsten materieel | 8.578 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 |
2028 | 2029 | 2030 | 2031 | 2032 | 2033 | 2034 | 2035 | 2036 | 2037 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 982.127 | 1.267.051 | 1.057.100 | 1.162.089 | 979.673 | 889.249 | 1.100.091 | 1.110.025 | 960.417 | 1.547.826 |
Uitgaven | 973.942 | 1.290.051 | 1.260.770 | 1.347.057 | 1.294.010 | 1.116.971 | 1.387.696 | 1.570.603 | 1.485.334 | 1.654.438 |
waarvan juridisch verplicht | ||||||||||
Verwerving | ||||||||||
Opdrachten | 641.199 | 851.135 | 688.597 | 796.246 | 615.478 | 524.864 | 735.045 | 762.017 | 592.149 | 1.179.223 |
Verwerving: voorbereidingsfase | 482.444 | 720.623 | 560.502 | 670.977 | 507.208 | 430.248 | 589.733 | 589.748 | 452.477 | 848.203 |
Verwerving: onderzoeksfase | ‒ 500 | ‒ 500 | ‒ 500 | ‒ 500 | ‒ 500 | ‒ 500 | ‒ 500 | ‒ 500 | 1.371 | ‒ 494 |
Verwerving: realisatie | 159.255 | 131.012 | 128.595 | 125.769 | 108.770 | 95.116 | 145.812 | 172.769 | 138.301 | 331.514 |
Instandhouding | ||||||||||
Opdrachten | 365.699 | 365.686 | 365.703 | 365.663 | 365.585 | 365.585 | 365.585 | 366.485 | 368.268 | 368.603 |
Instandhouding materieel | 365.699 | 365.686 | 365.703 | 365.663 | 365.585 | 365.585 | 365.585 | 366.485 | 368.268 | 368.603 |
Over-/ onderprogrammering | ‒ 32.956 | 73.230 | 206.470 | 185.148 | 312.947 | 226.522 | 287.066 | 442.101 | 524.917 | 106.612 |
Ontvangsten | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 |
Overige ontvangsten materieel | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 |
Het aandeel juridisch verplicht heeft betrekking op uitgaven voor levering van goederen en/of diensten waarvoor Defensie een overeenkomst is aangegaan. Voor 2023 gaat het naar verwachting om 31,7% procent van het uitgavenbudget. De geraamde verplichtingen op artikel 3 betreffen zowel verplichtingen voor de verwerving als voor de instandhouding van land materieel. De raming van de verplichtingen is (deels) gebaseerd op het geplande moment dat voor een verwervingsproject een contract getekend wordt. Het moment waarop een contract daadwerkelijk wordt getekend, als eindfase van de verwerving, is afhankelijk van diverse factoren. Definitieve politieke besluitvorming over de reikwijdte en fasering van een project, samenwerking met derden en onderhandelingen met leveranciers, kunnen leiden tot een ander moment van het aangaan van de verplichting dan op dit moment is voorzien. Daarnaast is er ook een kasschuif verwerkt op dit artikel.
Verwerving land materieel
De geraamde uitgaven aan verwerving van land materieel betreffen uitgaven voor de verwerving van wapensystemen die op het land worden ingezet, zoals de CV90, Fennek, Boxer, Bushmaster, grondgebonden luchtverdedingssystemen, de Leopard II bergings- en brugleggende tanks en de Kodiak, de Pantserhouwitser, UAV’s en diverse kleinere systemen.
Nieuw aan te kopen materieel (door middel van het verwervingsproject) leidt mogelijk tot hogere of lagere instandhoudingsuitgaven; hiermee wordt rekening gehouden in de raming van de investering. Op het moment dat het nieuw verworven aan het betreffende defensieonderdeel, worden ook de hogere of lagere instandhoudingsuitgaven verrekend.
Naast de verbetering van de individuele militaire uitrusting, zal ingezet worden om bijna alles wat rijdt of rolt te moderniseren of te vervangen, zoals de 4 belangrijkste wapensystemen: CV90, de Fennek, de Pantserhouwitser en de Boxer. De landmacht versterkt de grondgebonden luchtverdediging. De operationele wielvoertuigen worden vervangen door schonere, terreinvaardiger, multifunctionele en beter beschermde versies. De landmacht investeert met partners uit het bedrijfsleven en kennisinstituten in de ontwikkeling van gevechtssystemen van de toekomst, zoals autonome systemen en robots. Hiermee blijft de landmacht toekomstbestendig en wordt, voor zover mogelijk, arbeidsextensiever.
In onderstaande tabel wordt de planning weergegeven van de land materieelprojecten die zich in de voorbereidingsfase bevinden. Voor deze projecten wordt de behoeftestelling uitgewerkt. Ook de planning van de A-brieven van DMP-plichtige projecten is - indien van toepassing - in de tabel opgenomen.
Projecten in voorbereiding | Projectbudget | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Vernieuwing Very Short Range Air Defence (VSHORAD) | 100-250 | A-Brief | |||||
MLU Boxer | 250-1.000 | A-Brief | |||||
Vervanging Medium Range Anti Tank (MRAT) | 250-1.000 | A-Brief | |||||
Vervanging Pantserhouwitzer (PzH) | 250-1.000 | A-Brief | |||||
Vervanging Fennek | 1000-2500 | ||||||
Vervanging Infanterie Gevechtsvoertuig (CV90) | 250-1.000 | ||||||
Raketartillerie | 250-1.000 | A/B-Brief | |||||
Vervanging Bushmaster | 100-250 |
Ten opzichte van de begroting 2022 zijn de projecten vervanging Pantserhouwitzerm vervanging Fennek, vervanging Infanterie gevechtsvoertuig, raketartillerie en vervanging Bushmaster nieuw in de voorbereidingsfase.
Projecten in voorbereiding | Toelichting |
---|---|
Vernieuwing Very Short Range Air Defence (VSHORAD) | In dit project is een modernisering van de Very Short Range Air Defence capaciteit voorzien. |
MLU Boxer | Dit betreft de Midlife Update van het groot pantserwielvoertuig Boxer om dit voertuig in de tweede fase van de levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden. |
Vervanging Medium Range Anti Tank (MRAT) | Dit project betreft de vervanging van de grondgebonden anti-tank capaciteit voor de middellange afstand. |
Vervanging Pantserhouwitzer (PzH) | Dit project betreft de vervanging van het grondgebonden vuursteuncapaciteit PzH2000. |
Vervanging Fennek | Dit project betreft de vervanging van het verkenningsvoertuig Fennek dat in gebruik is bij meerdere CLAS-eenheden. |
Vervanging Infanterie Gevechtsvoertuig (CV90) | Dit project betreft de vervanging van het infanterie gevechtsvoertuig CV9035NL. Dit gevechtsvoertuig is het hoofdwapensysteem van de pantserinfanterie. |
Raketartillerie | Het realiseren van raketartillerie capaciteit om de zelfstandige slagkracht van landeenheden te vergroten en bij te dragen aan een geloofwaardige afschrikking. De capaciteit bestaat uit Command and Control-elementen, raketlanceersystemen met bijbehorende munitie, sensoren en bijbehorende Combat Service Support (CSS) elementen. Met raketartillerie beschikken landeenheden over grote dracht, precisie en veelzijdige munitiepakketten (gewenste effecten) om effectief op te kunnen treden en zichzelf beter te kunnen beschermen. Ook beschikken deze systemen over het benodigde potentieel om door te ontwikkelen op het gebied van (lange dracht) slagkracht. |
Vervanging Bushmaster | Dit project betreft de vervanging van het gepantserde wielvoertuig Bushmaster. |
In onderstaande tabel wordt het projectbudget en - indien van toepassing - de planning van Kamerbrieven weergegeven van de land materieel projecten die zich in de onderzoeksfase bevinden. In deze fase wordt onderzocht hoe invulling gegeven kan worden aan de behoefte.
Projecten in onderzoek | Projectbudget | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Medium-Range Air Defence (interceptiecapaciteit) | 250-1.000 | B-Brief |
Ten opzichte van de begroting 2022 zijn geen veranderingen opgetreden.
Projecten in onderzoek | Toelichting |
---|---|
Medium-Range Air Defence (interceptiecapaciteit) | Dit project betreft de vervanging van interceptiecapaciteit van de luchtverdediging op middellange afstand om eenheden, vitale objecten en gebieden te beschermen tegen aanvallen van vliegtuigen, helikopters, grote Unmanned Aircraft Systems (UAS) en Cruise Missiles. |
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de projecten voor land materieel die zich in de realisatiefase bevinden. Dit betekent dat de opdracht voor verwerving aan de uitvoeringsorganisaties is gegeven. In onderstaande tabel wordt ook weergegeven wat het projectbudget van deze projecten is en hoe dit projectbudget over de jaren verdeeld is (tenzij commercieel vertrouwelijk).
Projecten in realisatie | Projectbudget | t/m 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 e.v. |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aanvulling inzetvoorraad Patriot PAC 3 raketten | 209,5 | 2,8 | 0,5 | 0,0 | 0,0 | 102,1 | 100,5 | 3,6 |
C-RAM/Class 1 UAV detectiecapaciteit | 174,5 | 94,5 | 21,7 | 23,5 | 19,1 | 1,2 | 1,2 | 13,3 |
Verlenging levensduur Patriot | 100-250 | Commercieel vertrouwelijk | ||||||
Midlife Update Fennek | 250-1.000 | Commercieel vertrouwelijk | ||||||
Midlife Update voor het wapensysteem Infanterie gevechtsvoertuig (IGV) CV9035NL | 250-1.000 | Commercieel vertrouwelijk | ||||||
Groot Pantserwielvoertuig (GPW, Boxer), productie | 838,8 | 799,1 | 15,5 | 13,4 | 10,8 | ‒ | ‒ | ‒ |
Midlife Update voor de Pantserhouwitser 2000NL (PzH2000NL) | 100-250 | Commercieel vertrouwelijk | ||||||
Vervanging Short Range Anti-Tank (SRAT) | 100-250 | Commercieel vertrouwelijk |
Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2022 opgetreden bij de volgende projecten:
- Het project Midlife Update voor het wapensysteem Infanterie gevechtsvoertuig (IGV) CV9035NL is vanwege de onderhandelingsfase van nog af te sluiten contracten gewijzigd in de status commercieel vertrouwelijk.
- Een delta-exploitatiereeks is budget dat bedoeld is om een duurdere instandhouding van nieuwe wapensystemen te betalen. De delta-exploitatiereeks bij de projecten Aanvulling inzetvoorraad Patriot PAC 3 raketten, C-RAM/Class 1 UAV detectiecapaciteit, Midlife Update Fennek, Midlife Update voor het wapensysteem Infanterie gevechtsvoertuig (IGV) CV9035NL en Groot Pantserwielvoertuig (GPW, Boxer), productie, is bijgesteld door toewijzing prijsbijstelling en in lijn brengen met daadwerkelijke verwachte uitgaven voor instandhouding.
Projecten in realisatie | Toelichting |
---|---|
Aanvulling inzetvoorraad Patriot PAC 3 raketten | Dit project betreft het aanvullen van de voorraad PAC-3 Patriotraketten tot het niveau dat benodigd is voor de tweede hoofdtaak van Defensie. |
Verlenging levensduur Patriot | Het project betreft de vernieuwing en instandhouding van componenten van de Patriot en de aan het wapen verbonden apparatuur. Hierdoor zal het Patriot-systeem tenminste tot 2040 operationeel kunnen worden ingezet voor lucht- en raketverdediging. Dit project versterkt de effectieve inzet, veiligheid en bescherming en hoogwaardige commandovoering. |
C-RAM/Class 1 UAV detectiecapaciteit | Nederlandse militaire eenheden worden steeds vaker geconfronteerd met de dreiging van aanvallen met Rockets, Artillery and Mortars (RAM). Vooral de geïmproviseerde varianten van deze wapens zijn eenvoudig te verkrijgen, gemakkelijk te bedienen en vormen een significante bedreiging voor Nederlandse eenheden. Ook is er een toenemende dreiging van kleine onbemande vliegtuigen (Class 1 UAV of drones). Gestreefd wordt naar de introductie van multi-missie-sensoren die naast de dreigingen van RAM en Class 1 UAV ook de dreiging van Air Breathing Threats (vliegtuigen en helikopters) en Cruise Missies aankunnen. |
Midlife Update Fennek | Dreigingen zijn complexer geworden en daarbij is het belang van het snel verzamelen, verwerken en analyseren van informatie vergroot. De Fennek levert aan informatievergaring een belangrijke bijdrage. Het doel van de Midlife Update is de Fennek technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden tijdens de resterende levensduur. De Midlife Update omvat een breed scala aan maatregelen voor verbetering van de functionaliteiten bescherming, vuurkracht, mobiliteit, waarneming, commandovoering, training en instandhouding. |
Midlife Update voor het wapensysteem Infanterie gevechtsvoertuig (IGV) CV9035NL | De Midlife Update dient om het wapensysteem technisch inzetbaar te houden tot aan het einde van de levensduur en de operationele relevantie te waarborgen binnen de huidige veiligheidscontext en dreiging. Met de Midlife Update blijven ook de instandhoudingskosten van de CV90 beheersbaar. Daarnaast wordt de bescherming van de CV90 verhoogd. |
Groot Pantserwielvoertuig (GPW, Boxer), productie | Dit project betreft de internationale ontwikkeling van een nieuw pantserwielvoertuig, de Boxer. Het betreft de ontwikkeling van een gemeenschappelijk basisvoertuig en specifieke landgebonden missiemodulen. Voor Nederland worden momenteel voor operationeel gebruik vier versies voorzien: commandopost, ambulance, vracht, en genie. |
Midlife Update voor de Pantserhouwitser 2000NL (PzH2000NL) | Dit project is een binationale samenwerking met Duitsland. De werkzaamheden omvatten onder andere het moderniseren van het elektronicaconcept en het vervangen van het interne ventilatiesysteem. Dit moet de beschikbaarheid van het systeem verbeteren. Daarnaast wordt het laadsysteem aangepast, zodat het mogelijk wordt de reguliere vuursnelheid ook met de lange dracht projectielen te behalen. Ten slotte wordt de bepantsering gemoderniseerd en wordt het zicht bij verplaatsingen bij duisternis verbeterd door aanpassingen van de nachtzichtapparatuur. |
Vervanging Short Range Anti-Tank (SRAT) | Defensie beschikt over niet-voertuig gebonden anti-tank wapensystemen, waarmee vijandelijke pantservoertuigen en tanks kunnen worden bestreden. Om technische en operationele veroudering te voorkomen worden de huidige Very Short Range Anti-Tank (VSRAT) systemen en de Short Range Anti-Tank (SRAT) systemen vervangen. |
De instandhouding van het land materieel omvat de ramingen voor de uitgaven die het operationeel houden van de (wapen-)systemen met zich meebrengen. Voor dit artikel worden deze vooral door het Materieel Logistiek Commando gedaan. Het betreft zowel de uitbesteding van instandhoudingswerk als de aanschaf van materiaal als (reserve-) onderdelen.Het betreft onder andere de instandhoudsuitgaven voor de infanterie gevechtsvoertuigen, de pantserwielvoertuigen en de grondgebonden luchtverdediging. Een overzicht van de instandhoudingsuitgaven per wapensysteem is opgenomen in bijlage 3.
In de eerste jaren is het investeringsprogramma groter dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van overprogrammering. Vanaf 2027 telt het totaal van het investeringsprogramma op tot een lager bedrag dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van onderprogrammering. Omdat de ervaring van eerdere jaren leert dat het risico op vertragingen groot is, onder andere als gevolg van onvoorziene externe factoren, worden in de eerste jaren meer projecten gepland dan totaal aan budget beschikbaar is in een jaar.
Door met deze overprogrammering te werken wordt zoveel als mogelijk getracht te voorkomen dat vertragingen bij individuele projecten leiden tot onderrealisatie van het beschikbare budget. Op dit moment wordt een overprogrammering van maximaal 30 procent gehanteerd. Over de gehele looptijd sluit het fonds op nul, doordat de overprogrammering in eerdere jaren wordt gecompenseerd door onderprogrammering in latere jaren.
De over-/onderprogrammering wordt in de budgettaire tabel apart inzichtelijk gemaakt. Omdat niet meer uitgegeven mag worden dan aan budget (de uitgaven in de budgettaire tabel) is geautoriseerd, vindt op de over-/onderprogrammering geen realisatie plaats.
Figuur 7 Land materieel (in miljoenen euro)