Voorkomen dat burgers (opnieuw) dader of slachtoffer worden van criminaliteit, volwassenen en kinderen beschermen die vanwege de kwetsbare positie waarin zij verkeren bedreigd of verleid worden door (herhaalde) criminaliteit of die bedreigd worden in hun ontwikkeling en bewerkstelligen dat met een straf genoegdoening wordt geboden aan het slachtoffer en aan de samenleving als geheel.
Het borgen van de veiligheid door de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties, het bevorderen van het nemen van preventieve maatregelen door burgers en bedrijven, het versterken van de positie van slachtoffers, het beschermen van jeugdigen die in hun ontwikkeling worden bedreigd in de opvoed- en leefsituatie en het realiseren van een effectieve aanpak van jeugdcriminaliteit en geweld in huiselijke kring.
De Minister voor Rechtsbescherming heeft verantwoordelijkheden ten aanzien van preventie, tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties20, slachtofferzorg en jeugdbescherming en -sancties.
Met betrekking tot preventie:
• draagt de Minister voor Rechtsbescherming stelselverantwoordelijkheid voor het kansspelbeleid, met als doel dat Nederlandse burgers op een veilige en verantwoorde manier kunnen deelnemen aan kansspelen;
• stimuleert de Minister voor Rechtsbescherming preventie door het beschikbaar stellen van integriteitsinstrumenten.
De Minister voor Rechtsbescherming is verantwoordelijk voor de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties. Daarbij heeft de Minister voor Rechtsbescherming:
• een uitvoerende rol bij de tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende straffen en maatregelen door de DJI;
• een regisserende rol bij de forensische zorg. Hij is verantwoordelijk voor de tijdige beschikbaarheid van de juiste, kwalitatief hoogwaardige zorg, waar nodig in combinatie met afdoende beveiliging;
• een regisserende rol bij toezicht in strafrechtelijk kader, advisering aan het OM en de rechter over justitiabelen en taakstraffen. De uitvoering is opgedragen aan drie erkende reclasseringsorganisaties. De taken van de reclasseringsorganisaties dragen bij aan het terugdringen van recidive.
Met betrekking tot slachtofferbeleid draagt de Minister voor Rechtsbescherming beleidsverantwoordelijkheid voor de zorg – in brede zin – aan slachtoffers en nabestaanden die getroffen zijn door een strafbaar feit, is verantwoordelijk voor de uitvoering van het slachtofferbeleid. Ook heeft hij een financierende rol op het gebied van slachtofferzorg.
Ten aanzien van Jeugdbescherming en -sancties21 heeft de Minister voor Rechtsbescherming:
• een regisserende rol en daarmee stelselverantwoordelijkheid voor jeugdbescherming en –reclassering (de uitvoering en financiering zijn per 1 januari 2015 gedecentraliseerd naar de gemeenten);
• een uitvoerende rol bij de taken die belegd zijn bij de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) en de Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI) van DJI;
• een regisserende rol ten aanzien van de aanpak van jeugdcriminaliteit, kindermishandeling en preventie. De Minister heeft een samenwerkingsrelatie met de gemeenten/steden, brancheorganisaties en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) betreffende de aanpak van jeugdcriminaliteit, kindermishandeling, zorg & veiligheid en High Impact Crimes (HIC). Sturing geschiedt door middel van regelgeving en kaderstelling;
• verantwoordelijkheid voor het stelsel op het gebied van interlandelijke adoptie en heeft daarbinnen, als Centrale Autoriteit, tevens een uitvoerende rol.
In de beleidsagenda zijn diverse onderwerpen beschreven waarvoor het Directoraat-Generaal Straffen en Beschermen een regierol speelt. Onderstaand is geen extensieve uiteenzetting van alle activiteiten en voorgenomen beleidswijzigingen die vallen onder het artikel Straffen en Beschermen. De Kamer wordt periodiek over alle relevante ontwikkelingen geïnformeerd, door middel van onder andere voortgangsbrieven.
Met alle betrokken justitie ketenorganisaties wordt er de komende jaren geïnvesteerd in de aanpak van georganiseerde, ondermijnende criminaliteit. Hiervoor zijn vier prioriteiten vastgesteld, namelijk: voorkomen, doorbreken van criminele netwerken en verdienmodellen, straffen en beschermen.
Hierin wordt de komende jaren vooral ingezet op het ondersteunen van jongeren om voor het rechte pad te kiezen en een veilige toekomst te bieden. Het Programma Preventie met gezag is hier een belangrijke pijler van.
Verder is er aandacht voor de aanpak van personen met verward gedrag. Ingezet wordt op de intensivering van de samenwerking tussen politie, GGZ en gemeenten. Hiermee wordt voorkomen dat mensen onnodig in aanraking komen met diverse instellingen of justitie en wordt voorzien in passende zorg en ondersteuning.
In het kader van de executieketen staan er tal van ontwikkelingen in 2023 gepland. Onder andere gericht op een betere re-integratie van gedetineerden. In het kader hiervan wordt bijvoorbeeld gewerkt aan het aanpassen van de Paspoortwet om de burgemeesters van gemeenten waar een PI staat bevoegdheid te geven om ex-gedetineerden te kunnen voorzien van een identiteitskaart. Daarnaast wordt gewerkt aan de afronding van de implementatie van de Wet Straffen en Bescherming (Wet SenB) en de doorontwikkeling van de Wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen (Wet USB).
Binnen het jeugdbeschermingsdomein zijn er diverse uitdagingen waar ook in 2023 veel aandacht voor is. Zo wordt met het ‘Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming’ gewerkt aan het verbeteren en vereenvoudigen van de jeugdbeschermingsketen. Daarnaast wordt er gewerkt aan vier concrete voorstellen (zie hiervoor de beleidsagenda) in relatie tot de rechten van kinderen en hun ouders. Ook het terugdringen van de wachttijden bij de gecertificeerde instellingen en Raad voor de Kinderbescherming staat hoog op de agenda in 2023. De in 2022 gestarte ondersteuning aan gedupeerden van het kinderopvangtoeslagschandaal, die ook te maken hebben (gehad) met uithuisplaatsingen van een kind, wordt in 2023 gecontinueerd.
Het hoofddoel van de ‘Meerjarenagenda Slachtofferbeleid 2022-2025’ is het borgen van slachtofferrechten in de praktijk. Zo wordt in 2023 gewerkt aan de (verdere) implementatie van de Wet Uitbreiding Slachtofferrechten (WUS). Hiermee wordt onder andere het spreekrecht uitgebreid naar stief- en pleegfamilie en wordt een spreekrecht geïntroduceerd bij tbs- en pij-verlengingszittingen om de beschermingsbehoefte toe te lichten.
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 3.530.972 | 3.620.504 | 3.721.453 | 3.772.209 | 3.849.073 | 3.909.481 | 3.933.572 |
Apparaatsuitgaven | 195.211 | 213.138 | 211.132 | 212.544 | 211.973 | 212.377 | 212.345 |
34.1 Apparaatsuitgaven Raad voor de Kinderbescherming | |||||||
Personele uitgaven | 152.818 | 161.753 | 167.801 | 168.054 | 168.579 | 169.084 | 169.084 |
waarvan eigen personeel | 148.712 | 155.888 | 161.936 | 162.189 | 162.714 | 163.219 | 163.219 |
waarvan externe inhuur | 3.408 | 4.486 | 4.486 | 4.486 | 4.486 | 4.486 | 4.486 |
waarvan overig personeel | 698 | 1.379 | 1.379 | 1.379 | 1.379 | 1.379 | 1.379 |
Materiele uitgaven | 42.393 | 51.385 | 43.331 | 44.490 | 43.394 | 43.293 | 43.261 |
waarvan ict | 17.837 | 23.276 | 18.277 | 19.404 | 18.308 | 18.207 | 18.175 |
waarvan sso's | 16.323 | 16.151 | 16.152 | 16.152 | 16.152 | 16.152 | 16.152 |
waarvan overig materieel | 8.233 | 11.958 | 8.902 | 8.934 | 8.934 | 8.934 | 8.934 |
Programma-uitgaven | 3.090.602 | 3.407.366 | 3.510.321 | 3.559.665 | 3.637.100 | 3.697.104 | 3.721.227 |
34.2 Preventieve maatregelen | |||||||
Bijdrage Agentschappen | |||||||
Dienst Justis | 4.810 | 5.566 | 25.582 | 25.197 | 25.272 | 25.601 | 25.361 |
Bijdrage ZBO's/RWT's | |||||||
Integriteit en Kansspelen | 1.656 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage medeoverheden | |||||||
Aanpak criminaliteitsfenomenen | 0 | 2.673 | 2.863 | 754 | 879 | 879 | 1.004 |
Overige Bijdrage medeoverheden | 2.363 | 106 | 106 | 106 | 106 | 106 | 106 |
Subsidies | |||||||
Integriteit en Kansspelen | 690 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Aanpak criminaliteitsfenomenen | 937 | 4.035 | 4.352 | 4.353 | 4.478 | 4.477 | 4.602 |
Overige Subsidies | 2.184 | 1.156 | 1.106 | 1.506 | 1.506 | 1.106 | 1.106 |
Opdrachten | |||||||
Integriteit en Kansspelen | 299 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Aanpak criminaliteitsfenomenen | 203 | 17.632 | 24.632 | 39.632 | 42.332 | 52.632 | 52.632 |
Overige Opdrachten | 979 | 1.993 | 2.302 | 2.302 | 2.302 | 2.302 | 2.302 |
34.3 Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties | |||||||
Bijdrage Agentschappen | |||||||
DJI-gevangeniswezen | 1.248.279 | 1.331.860 | 1.353.062 | 1.359.378 | 1.433.763 | 1.497.209 | 1.509.482 |
DJI-Forensische zorg | 1.079.684 | 1.172.009 | 1.189.193 | 1.184.095 | 1.183.917 | 1.183.133 | 1.194.579 |
CJIB | 150.870 | 164.125 | 178.874 | 172.254 | 168.183 | 166.190 | 163.130 |
Bijdrage ZBO's/RWT's | |||||||
Reclassering Nederland | 160.436 | 168.543 | 168.209 | 163.587 | 163.749 | 163.720 | 163.885 |
Leger des Heils | 23.861 | 25.688 | 25.715 | 25.610 | 25.637 | 25.634 | 25.662 |
Stichting Verslavingsreclassering GGZ | 78.826 | 83.904 | 83.969 | 83.657 | 83.738 | 83.727 | 83.809 |
Overige Bijdrage ZBO's/RWT's | 106 | 589 | 589 | 589 | 589 | 589 | 589 |
Bijdrage medeoverheden | |||||||
Intra- en extramurale sanctie uitvoering | 2.444 | 2.624 | 2.625 | 2.625 | 2.625 | 2.625 | 2.625 |
Overige Bijdrage medeoverheden | 2.393 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subsidies | |||||||
Vrijwilligerswerk gedetineerden | 4.088 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Terugdringen recidive | 507 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Intra- en extramurale sanctie uitvoering | 2.036 | 7.483 | 7.483 | 7.483 | 7.483 | 7.483 | 7.483 |
Stichting Reclassering Caribisch Nederland (BES) | 1.684 | 1.776 | 1.776 | 1.776 | 1.776 | 1.776 | 1.776 |
Overige Subsidies | 2.289 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | |||||||
Intra- en extramurale sanctie uitvoering | 1.629 | 53.975 | 80.519 | 108.687 | 107.680 | 107.177 | 107.427 |
Uitvoeringskosten ketenregie tenuitvoerlegging | 2.001 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Terugdringen recidive | 882 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige Opdrachten | 5.258 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
34.4 Slachtofferzorg | |||||||
Bijdrage ZBO's/RWT's | |||||||
Commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven | 9.995 | 9.402 | 10.053 | 9.463 | 9.410 | 9.407 | 9.406 |
Slachtofferhulp Nederland | 41.093 | 41.971 | 44.726 | 46.541 | 47.668 | 48.669 | 49.135 |
Bijdrage medeoverheden | |||||||
Overige Bijdrage medeoverheden | 225 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subsidies | |||||||
Perspectief Herstelbemiddeling | 1.744 | 1.551 | 1.604 | 1.652 | 1.672 | 1.697 | 1.704 |
Overige Subsidies | 244 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | |||||||
Slachtofferzorg | 1.490 | 12.279 | 13.521 | 35.062 | 35.357 | 35.488 | 35.704 |
Schadefonds Geweldsmisdrijven | 38.551 | 59.619 | 37.820 | 27.405 | 27.458 | 27.291 | 27.291 |
Voorschotregelingen schadevergoedingsregelingen | 264 | 2.093 | 2.093 | 2.093 | 3.093 | 3.093 | 4.093 |
34.5 Veiligheid Jeugd | |||||||
Bijdrage Agentschappen | |||||||
DJI - jeugd | 176.995 | 180.007 | 182.765 | 188.973 | 192.765 | 194.230 | 195.400 |
Bijdrage ZBO's/RWT's | |||||||
LBIO | 3.381 | 2.887 | 5.387 | 2.869 | 2.869 | 2.870 | 2.869 |
Halt | 12.897 | 13.308 | 12.940 | 12.781 | 12.586 | 12.586 | 12.586 |
Bijdrage medeoverheden | |||||||
Jeugdbescherming en jeugdsancties | 0 | 1.362 | 1.322 | 1.322 | 1.322 | 1.322 | 1.322 |
Veiligheid sociaal domein | 275 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Voogdijraad Caribisch Nederland (BES) | 1.142 | 1.185 | 1.185 | 1.185 | 1.185 | 1.185 | 1.185 |
Overige Bijdrage medeoverheden | 8.177 | 15.011 | 6.130 | 3.050 | 2.800 | 0 | 0 |
Subsidies | |||||||
Subsidies jeugdbescherming | 1.619 | 8.730 | 12.499 | 11.759 | 12.009 | 12.009 | 12.081 |
Subsidies jeugdaangelegenheden | 922 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Veiligheid sociaal domein | 405 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige Subsidies | 4.666 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | |||||||
Risicojeugd en jeugdgroepen | 567 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Projecten jeugd straf | 43 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Taakstraffen/erkende gedragsinterventies | 2.802 | 4.122 | 4.123 | 4.123 | 4.123 | 4.123 | 4.123 |
Jeugdbescherming en jeugdsancties | 569 | 8.102 | 21.196 | 27.796 | 26.768 | 16.768 | 16.768 |
Overige Opdrachten | 1.142 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Ontvangsten | 101.062 | 100.392 | 132.987 | 134.040 | 132.076 | 132.103 | 132.103 |
Budgetflexibiliteit
2023 | |
---|---|
Juridisch verplicht | 96% |
bestuurlijk gebonden | 3% |
beleidsmatig gereserveerd | 1% |
nog niet ingevuld / vrij te besteden | 0% |
Artikel 34 kent nagenoeg geen budgetflexibiliteit in 2023. Dit wordt met name veroorzaakt doordat verreweg het grootste deel van het budget wordt besteed aan de financiering van de taakorganisaties: DJI, Justis en CJIB. Daarnaast bestaat het juridisch verplichte deel ook uit subsidiëring/bijdrage aan organisaties als Slachtofferhulp Nederland, Schadefonds Geweldsmisdrijven, de drie Reclasseringsorganisaties, Halt, LBIO, FIOM en het centrum van Internationale Kinderontvoering.
34.1 Apparaatsuitgaven Raad voor de Kinderbescherming
De Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) heeft de taak om kinderen te beschermen indien de ontwikkeling van het kind in gevaar komt. De RvdK heeft een taak op terrein van bescherming, gezag en omgang, straf en adoptie. JenV financiert de RvdK voor het grootste deel op basis van de PMJ ramingen (pxq) en voor het overige deel op basis van een lumpsum bedrag.
De voorgenomen meerjarige productie van de RvdK is weergegeven in onderstaande tabel.
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Coördinatie taakstraffen | 6.321 | 6.125 | 6.125 | 6.125 | 6.125 | 6.126 |
Strafonderzoek LIJ | 6.376 | 6.378 | 6.378 | 6.378 | 6.378 | 6.378 |
Strafonderzoek LIJ + aanvulling | 3.171 | 3.172 | 3.172 | 3.172 | 3.172 | 3.172 |
Actualisatie straf | 1.219 | 1.018 | 1.018 | 1.018 | 1.018 | 1.018 |
Onderzoeken schoolverzuim | 1.861 | 1.777 | 1.777 | 1.777 | 1.777 | 1.777 |
Strafonderzoek GBM | 58 | 56 | 56 | 56 | 56 | 56 |
Beschermingszaken | 18.827 | 17.864 | 17.864 | 17.864 | 17.864 | 17.864 |
Adoptiegerelateerde zaken | 1.856 | 1.895 | 1.895 | 1.895 | 1.895 | 1.895 |
Gezag en omgangszaken | 5.733 | 5.171 | 5.171 | 5.171 | 5.171 | 5.171 |
Toetsende taak | 5.797 | 5.875 | 5.875 | 5.875 | 5.875 | 5.875 |
Bron: Prognosemodel Justitiële ketens 2023
34.2 Preventieve maatregelen
Bijdragen aan agentschappen
Dienst Justis
Screeningsautoriteit Justis screent om inzicht te krijgen in de betrouwbaarheid van personen en organisaties. Justis doet dit in het belang van het functioneren van de rechtsstaat en de veiligheid in en van de samenleving. Met ingang van het begrotingsjaar 2023 is de systematiek van financieren gewijzigd. De uitvoeringskosten en de ontvangen leges van de producten van Justis worden niet langer verantwoord bij het agentschap, maar op het begrotingsartikel van de betreffende opdrachtgever. Voor de uitvoeringskosten ontvangt Justis een kostendekkende bijdrage van de opdrachtgever.
Een uitgebreidere toelichting is te vinden in de agentschapsparagraaf van de Dienst Justis.
Bijdragen aan medeoverheden
Aanpak criminaliteitsfenomenen
In 2023 zet JenV, mede ter uitvoering van het coalitieakkoord, in op preventieve dadergerichte aanpak en slachtoffergerichte aanpak van (risicofactoren) van ernstige vormen van (gewelds)criminaliteit in den brede (waaronder overvallen, ram- en plofkraken, steekincidenten, straatroof, gedigitaliseerde criminaliteit en drugsdelicten) binnen het Koninkrijk. Delicten die grote impact op slachtoffers en op de samenleving hebben worden aangepakt door strategische inzet van een mix van slachtoffergerichte, dadergerichte en situationele preventieve én repressieve maatregelen (secundaire en tertiaire preventie), op het voorkomen en bestrijden van vermogensdelicten en overige fenomenen.
Zoals in het coalitieakkoord is opgenomen, moet voorkomen worden dat kinderen, jongeren en jongvolwassenen - in de leeftijd van 8 tot en met 27 jaar - in een kwetsbare positie de criminaliteit in gaan, daar steeds verder in verstrikt raken en uitgroeien tot verharde criminelen. Dit wordt vorm gegeven door in te zetten op een domeinoverstijgende en gebiedsgerichte preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit ter bevordering van de leefbaarheid en veiligheid en door versterking van de justitiële functies in de wijk. Een geselecteerd aantal gemeenten krijgt de mogelijkheid om in hun meest kwetsbare wijken deze aanpak neer te zetten. Met de aanvullende aanpak kan de brede aanpak meer flexibel, ook in andere gebieden en gemeenten worden ingezet.
Samenwerken met private en publieke partners, zoals andere departementen, gemeenten op het gebied van innovatie, preventie, onderzoek en het terugdringen van recidive door het bieden van perspectief staan hierbij centraal. Blijvende aandacht en nieuwe ontwikkelingen zijn nodig om de in de afgelopen jaren geboekte resultaten vast te houden ten behoeve van tegenhouden (van potentiële daders), voorkomen (van slachtofferschap en daderschap), opsporing en vervolging, recidivebeperking en slachtofferzorg.
Subsidies
Aanpak criminaliteitsfenomenen
Het voorkomen en aanpakken (van risicofactoren) van geweld in den brede en overige fenomenen is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van burgers, overheid, bedrijven en andere maatschappelijke instanties. Continue aandacht vanuit deze partijen is noodzakelijk om de geboekte resultaten binnen het Koninkrijk te verduurzamen en pas te houden met nieuwe ontwikkelingen. In 2023 zal publiek-private samenwerking ook weer onderdeel zijn van het nieuwe programma van de Taskforce Overvallen. Deze subsidies worden verstrekt aan organisaties en stichtingen op het gebied van overvallen, woninginbraken, straatroven, heling, gedigitaliseerde criminaliteit, expressief (online) geweld en gedragsinterventies. Voorbeeld van subsidieontvanger is Stichting Laureus Nederland in het kader van «Alleen jij bepaalt wie je bent».
Overige subsidies
Deze middelen worden ingezet voor subsidies in het kader van de beleidsonderwerpen integriteit en filantropie.
Integriteit
Overheid, vrijwilligers, burgers en bedrijven hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een integere en veilige samenleving. Door de inzet van screeningsinstrumenten, gebaseerd op de justitiële documentatie en, in geval van de VOG politiegegevens ook gebaseerd op politiegegevens, wordt gewerkt aan een breder integriteitsbeleid.
Filantropie
De overheid en filantropie hebben een langdurige relatie. Zowel overheid als filantropie richten zich op het publieke domein en beogen oplossingen voor complexe maatschappelijke vraagstukken. Behoud van autonomie voor de filantropie is daarbij een belangrijke voorwaarde. De beleidsvisie van het kabinet van 18 oktober 2019 vormt de basis voor structurele samenwerking. Dit gebeurt aan de hand van drie Rijksbrede speerpunten: het stimuleren van geefgedrag, het bevorderen van transparantie en betrouwbaarheid van de sector en het bevorderen van de samenwerking tussen overheid en filantropie. JenV subsidieert daartoe verschillende initiatieven en activiteiten waarmee een bijdrage wordt geleverd aan de beleidsuitgangspunten, waaronder toezichthoudende werkzaamheden van het CBF, de verbindende rol van de Maatschappelijke Alliantie, en onderzoeken rond geefgedrag van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Opdrachten
Aanpak criminaliteitsfenomenen
JenV zet in op het vasthouden en verduurzamen van de afgelopen jaren geboekte resultaten binnen het Koninkrijk met opdrachten die een bijdrage leveren aan aanpak (risicofactoren) van ernstige vormen van (gewelds)criminaliteit in den brede (waaronder overvallen, ram- en plofkraken, steekincidenten, straatroof, gedigitaliseerde criminaliteit en drugsdelicten) en overige fenomenen (zoals ondermijning en vermogensdelicten). Verder worden onder deze post uitgaven opgenomen ter ondersteuning van experimenten gericht op de versterking van de verbinding tussen de domeinen zorg en veiligheid. Het betreft opdrachten die een bijdrage leveren aan het oplossen van vraagstukken rondom informatie-uitwisseling, het versterken van de aanpak van multiproblematiek, alsmede de ontwikkeling van wetgeving en praktische instrumenten en trainingen voor de aanpak van complexe veiligheidsvraagstukken in het zorg- en veiligheidsdomein.
Overige opdrachten
Het kabinet zet in op de modernisering van het kansspelbeleid. Uitgangspunt is dat de Nederlandse burger op een veilige en verantwoorde manier kan deelnemen aan (online) kansspelen. Met de opening van de online gokmarkt op 1 oktober 2021 zal ook 2023 nog in het teken staan van monitoring en eventuele bijsturing op de Wet Kansspelen op afstand (Koa).
Onder deze post worden tevens de uitgaven opgenomen voor opdrachten in het kader van de inzet van de verschillende screeningsinstrumenten en de modernisering van kansspelen, zoals de implementatie van wet- en regelgeving en diverse beleidsonderzoeken.
34.3 Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties
Bijdragen aan agentschappen
Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)
DJI levert een bijdrage aan de veiligheid van de samenleving door de tenuitvoerlegging van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen en door de aan hun zorg toevertrouwde personen de kans te bieden een maatschappelijk aanvaardbaar bestaan op te bouwen.
De Minister voor Rechtsbescherming geeft een bijdrage22 aan DJI voor Gevangeniswezen regulier en Forensische zorg.
Productie 2023 | Aantal | Dagprijs in € |
---|---|---|
Strafrechtelijke sanctiecapaciteit (direct inzetbaar) | 10.582 | 339 |
FPC-capaciteit | 1.732 | 666 |
In de agentschapsparagraaf van DJI worden de capacitaire en financiële gevolgen uitgebreider en meerjarig toegelicht. Ook de uitgaven die DJI doet voor de capaciteit Caribisch Nederland (BES) zijn terug te vinden in de agentschapsparagraaf van DJI.
Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB)
Het CJIB is het inning- en incassogezicht van de overheid. Het heeft twee kerntaken. Allereerst is het belast met de tenuitvoerlegging van geldelijke sancties. Daarnaast is het CJIB het administratie- en informatiecentrum voor de executieketen (AICE) met betrekking tot de uitvoering van strafrechtelijke beslissingen. Met zijn activiteiten levert het CJIB een bijdrage aan het gezag van de overheid. In de agentschapsparagraaf van het CJIB is nadere informatie, zoals de productiegegevens, te vinden.
Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s
Reclasseringsorganisaties
In Europees Nederland zijn drie erkende reclasseringsorganisaties (3RO) actief: Reclassering Nederland (RN), de Stichting Verslavingsreclassering GGZ (SVG) en het Leger des Heils Jeugd bescherming en Reclassering (LJR). In de praktijk werken de drie organisaties nauw met elkaar samen, zij het dat ze elk hun eigen aandachtsgebied hebben:
• De SVG richt zich vooral op cliënten met verslavingsproblematiek;
• Het Leger des Heils Jeugdbescherming en Reclassering heeft als doelgroep met name de dak- en thuisloze cliënten binnen de reclassering;
• Reclassering Nederland kent geen specifieke doelgroep, maar bedient alle andere cliënten.
De reclasseringsorganisaties kennen vier hoofdproductgroepen: adviezen, toezichten, werkstraffen en elektronische monitoring. De geraamde productie voor 2023 van de vier productgroepen van de drie reclasseringsorganisaties is weergegeven in onderstaande tabel.
Productgroep | Aantal | Gemiddelde Prijs |
---|---|---|
Instroom adviezen | 48.740 | € 962,95 |
Instroom toezichten | 9.840 | € 23,79* |
Instroom elektronische monitoring | 2.144 | € 23,83* |
Instroom werkstraffen | 33.436 | € 1.178,00 |
Bron: Prognosemodel Justitiële Ketens 2023
* Bekostiging geschiedt op basis van het aantal toezichtsdagen. De weergegeven kostprijs is de kostprijs per toezichtsdag. |
Ten opzichte van 2022 is sprake van een verhoging van het budget voor de 3RO van circa € 10 mln. De bekostiging van gedragsinterventies loopt niet meer via DJI, maar rechtstreeks via de 3RO (circa € 5 mln.). Verder is circa € 4 mln. beschikbaar gesteld om reclasseringsadviezen ten behoeve van re-integratie al vanaf het begin van de tenuitvoerlegging meer bij het proces te kunnen betrekken. Tot slot is met ingang van 2022 de inkoop van verdiepingsdiagnostiek overgedragen van DJI naar de 3RO, waarbij ook het budget (circa € 0,9 mln.) is overgeheveld.
Overige bijdrage ZBO’s/RWT’s
JenV geeft prioriteit aan een intensivering van de inzet op de-radicalisering. De middelen zijn bedoeld voor verbetering van de samenwerking in de keten, om interventies gericht op disengagement en de-radicalisering zo goed mogelijk persoonsgericht in te zetten en voor het evalueren en verder ontwikkelen/beproeven van bestaande en nieuwe interventies gericht op disengagement en de-radicalisering in justitieel kader.
Bijdragen aan medeoverheden
Intra- en extramurale sanctie uitvoering
Deze post betreft met name de bijdragen aan gemeenten in het kader van nazorg ex-gedetineerden. Zij benutten deze bijdrage om lokaal nazorgtrajecten voor ex-gedetineerden te financieren.
Subsidies
Intra- en extramurale sanctieuitvoering
JenV verstrekt subsidies aan een aantal (vrijwilligers)organisaties die verschillende activiteiten verrichten om de kans op een duurzame resocialisatie en het terugdringen van recidive te vergroten. Daarnaast worden deze middelen ingezet voor diverse (incidentele) subsidies op het terrein van sanctiebeleid en forensische zorg.
Stichting Reclassering Caribisch Nederland (SRCN)
Deze middelen worden ingezet voor de erkende reclasseringsorganisatie Stichting Reclassering Caribisch Nederland (SRCN). De SRCN richt zich op de reclasseringstaak in Caribisch Nederland.
Opdrachten
Dit betreft o.a. opdrachten op het terrein van forensische zorg, de executieketen en terugdringen recidive.
Executieketen
Op 1 januari 2020 is de wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen (wet USB) in werking getreden, waarmee de verantwoordelijkheid voor de tenuitvoerlegging van straffen is overgegaan van het Openbaar Ministerie naar de Minister voor Rechtsbescherming. Het duurzaam bestendigen van de wet USB heeft de komende jaren onverminderd aandacht nodig, evenals het realiseren van verbeteringen in het functioneren van de executieketen. In 2023 is er bij het invoeren dan ook aandacht voor verdere digitalisering, verduurzaming en waar nodig herijking van de nieuwe werkwijze voortvloeiend uit de wet USB en het vergroten van het verandervermogen door toepassing van de ketendoelarchitectuur.
Terugdringen recidive
In het innovatieprogramma Koers en kansen voor de sanctie-uitvoering werken justitie, zorg en sociaal domein op een nieuwe manier samen aan recidivevermindering en een effectieve sanctie-uitvoering. In het Projectenlab worden sinds 2018 in de praktijk, al werkende weg, manieren uitgetest om de re-integratie van (ex-)justitiabelen in de regionale en lokale praktijk effectiever vorm te geven. OM, Rechtspraak, reclassering, gemeenten, zorgpartners en DJI werken in deze, inmiddels 39 projecten samen. Na de eindevaluatie, die plaatsvindt in 2022, wordt in 2023 bezien welke opbrengst benut kan worden voor structurele toepassingen om recidive te beperken of te voorkomen.
34.4 Slachtofferzorg
Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s
Commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven
De commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven krijgt jaarlijks een bijdrage vanuit JenV voor de bureaukosten. Het Schadefonds Geweldsmisdrijven geeft een financiële tegemoetkoming aan slachtoffers met ernstig psychisch of fysiek letsel wanneer zij hun schade niet op andere wijze vergoed krijgen.
Slachtofferhulp Nederland (SHN)
Slachtofferhulp Nederland biedt gratis juridische, praktische en emotionele ondersteuning aan slachtoffers, getuigen of nabestaanden na een misdrijf, verkeersongeluk of calamiteit en krijgt hiervoor een bijdrage van JenV.
Subsidies
Perspectief Herstelbemiddeling
De Stichting Perspectief Herstelbemiddeling brengt slachtoffers en daders op vrijwillige basis met elkaar in contact, begeleid door een professionele bemiddelaar. Perspectief Herstelbemiddeling is een zusterorganisatie van Slachtofferhulp Nederland.
Opdrachten
Slachtofferzorg
Het komende jaar staat in het teken van de uitvoering van de Meerjarenagenda 2022-2025, waarbij de focus ligt op het zo goed mogelijk tot uitvoering brengen van de slachtofferrechten en –voorzieningen die het afgelopen decennium zijn geïntroduceerd. De implementatie van de Wet Uitbreiding Slachtofferrechten staat centraal, evenals een actieve juridische ondersteuning van slachtoffers van high impactzaken door Slachtofferhulp Nederland en het informeren en raadplegen van slachtoffers tijdens de tenuitvoerleggingsfase. Tevens zal de uitwerking van de voorstellen in het advies van het adviescollege Donner aandacht vragen.
Schadefonds Geweldsmisdrijven
Onder deze post worden de financiële uitkeringen voor slachtoffers met ernstig psychisch of fysiek letsel geraamd, indien deze schade niet op andere wijze wordt vergoed. Deze uitkering wordt verstrekt via het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Het Schadefonds zal ook nog in 2023 een taak hebben aan het afwikkelen van de financiële tegemoetkomingen die voortvloeien uit het rapport van de Commissie De Winter over geweld in de Jeugdzorg.
Voorschotregelingen schadevergoedingsmaatregelen
Slachtoffers en nabestaanden kunnen in aanmerking komen voor een voorschot, als de veroordeelde 8 maanden na het onherroepelijk worden van het vonnis nog niet alle opgelegde schadevergoeding heeft betaald. De voorschotten worden als vordering verhaald op de veroordeelde. Als blijkt dat de vordering op de veroordeelde oninbaar is, komt het restant voor rekening van JenV.
34.5 Veiligheid Jeugd
Bijdragen aan agentschappen
DJI-Jeugd
DJI zorgt voor de tenuitvoerlegging van straffen en vrijheidsbenemende maatregelen, die na een beslissing van een rechter zijn opgelegd. Voor jeugdigen vindt deze tenuitvoerlegging plaats in een justitiële jeugdinrichting (JJI). In de agentschapsparagraaf van DJI worden de capacitaire en financiële gevolgen uitgebreider en meerjarig toegelicht.
Productie 2023 | Aantal | Dagprijs in € |
---|---|---|
Capaciteit justitiële jeugdinrichtingen (direct inzetbaar) | 591 | 819 |
Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s
Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdrage (LBIO)
Het LBIO verricht in opdracht van JenV wettelijke taken op het gebied van onderhoudsbijdragen (inning kinder- en partneralimentatie en inning internationale alimentatie). JenV financiert het LBIO op basis van vastgestelde normaantallen en prijzen per product. De normaantallen worden tegen een vaste prijs vergoed en de meer- of minderproductie wordt tegen het variabele kostendeel afgerekend.
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aantallen producten | |||||||
Alimentatie | 25.700 | 25.700 | 25.700 | 25.700 | 25.700 | 25.700 | 25.700 |
Internationale alimentatie | 4.250 | 4.250 | 4.250 | 4.250 | 4.250 | 4.250 | 4.250 |
Kosten per geïnde euro (€) | |||||||
Alimentatie | 0,10 | 0,10 | 0,10 | 0,10 | 0,10 | 0,10 | 0,10 |
Internationale alimentatie | 0,18 | 0,18 | 0,18 | 0,18 | 0,18 | 0,18 | 0,18 |
Bron: LBIO Meerjarenbeleidsplan 2023-2027
Halt
Halt voorziet in opdracht van JenV in de landelijke coördinatie en uitvoering van de zogenoemde Halt-afdoening. De Halt-afdoening is een kortstondige buitenstrafrechtelijke maatwerkinterventie met als doel om het grensoverschrijdend gedrag van jongeren zo vroeg mogelijk te stoppen en genoegdoening te bieden aan slachtoffers en maatschappij. Hierbij sluit Halt aan bij de leefwereld van de jongeren. In 2023 zal de driejaarlijkse herijking van de kostprijs van de Halt-afdoening plaatsvinden. De uitkomsten van dit onderzoek worden meegenomen in de Halt-subsidie van 2024.
Bijdragen aan medeoverheden
Jeugdbescherming en jeugdsancties
Bijzondere aandacht is nodig voor personen met meervoudige problematiek. Zij zijn namelijk oververtegenwoordigd in de strafrechtketen en hebben vaak problemen op meerdere gebieden die elkaar versterken, zoals een licht verstandelijke beperking (LVB), schulden, psychiatrie en verslaving. Door in te zetten op zowel de brede doelgroep met multiproblematiek als op mensen met een LVB, helpt JenV het risico op criminaliteit en recidive te verminderen.
Verder wordt vanuit het programma ‘Preventie met gezag’ JenV-breed substantieel structureel geïnvesteerd in preventie van jeugdcriminaliteit. Een onderdeel van deze investering betreft de versterking van de jeugdstrafrechtketen. Samen met diverse betrokken partners wordt ingezet op een brede domeinoverstijgende preventieve aanpak om te voorkomen dat kinderen, jongeren en jongvolwassenen in de leeftijd van 8 tot en met 27 jaar in aanraking komen met criminaliteit of daarin verder doorgroeien. Gemeenten en hun lokale, regionale en justitiële partners vervullen hierin een sleutelrol. We sluiten hiermee ook aan bij andere trajecten zoals het Actieplan Wapens en jongeren en het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) en doen dit samen met de collega’s van BZK, VRO, OCW, VWS en SZW.
Daarnaast wordt via het programma Ondersteuning Uithuisplaatsingen gedupeerden Kinderopvangtoeslag (UHP KOT) in opdracht van JenV, VWS en de VNG uitvoering gegeven aan een aanpak voor gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslag en hun kinderen die te maken hebben (gehad) met een uithuisplaatsing. Doelen van deze aanpak zijn het erkennen van het leed van deze gedupeerde ouders en kinderen en bezien of herstel van de gezinssituatie wenselijk en mogelijk is. De aanpak is ‘lerend’, dat wil zeggen. dat er doorontwikkeling plaatsvindt op basis van ervaringen uit de praktijk.
In 2023 zal de inzet van het Ondersteuningsteam gecontinueerd worden. Het Ondersteuningsteam staat naast ouders en kinderen, brengt met hen de situatie en wensen in kaart en begeleidt de ouders en kinderen bij het zetten van de noodzakelijk vervolgstappen. Daarnaast leveren de GI’ s en de RvdK extra inzet om de getroffen gezinnen te ondersteunen.
Verder zal in 2023 voor gedupeerde ouders wederom kosteloze rechtsbijstand beschikbaar zijn in procedures over de uithuisplaatsing, zal een onafhankelijke commissie onderzoek doen naar het verband tussen de uithuisplaatsing en de problemen met de kinderopvangtoeslag en zal uitvoering worden gegeven aan het wetsvoorstel uitwisseling persoonsgegevens UHP KOT. Op basis van dit wetsvoorstel kunnen de gedupeerde ouders gericht benaderd worden en worden de organisaties in de jeugdbeschermingsketen in staat gesteld reflectieonderzoeken uit te voeren.
BES voogdijraad
De BES voogdijraad heeft civielrechtelijke en strafrechtelijke taken (onderzoeks- en adviestaken en rekestrerende taken en coördinatie bij strafzaken) die zij uitvoert in Caribisch Nederland, namelijk op Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Daarnaast vervult de BES voogdijraad ook de rol van de Centrale Autoriteit in Caribisch Nederland.
Overige bijdrage medeoverheden
Via het programma Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming wordt in opdracht van JenV, VWS en de VNG gewerkt aan een verbetering en vereenvoudiging van het stelsel voor jeugdbescherming. Proeftuinen en andere regio’s worden gestimuleerd en ondersteund om anders te werken zodat kinderen en gezinnen beter en sneller worden geholpen.
Begin 2023 zal een commissie met adviezen komen over hoe de rechtsbescherming en rechtsstatelijkheid in het toekomstige stelsel geborgd kunnen worden. Op basis daarvan zal het Toekomstscenario waar nodig worden aangepast. De borging van het programma Geweld hoort nergens thuis is ondergebracht bij het programma Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming.
In 2023 wordt geïnvesteerd in de rechtsbescherming van ouders en kinderen die een traject in de jeugdbescherming doorlopen, onder meer in de beschikbaarheid van juridische ondersteuning van ouders en kinderen bij kinderbeschermingsmaatregelen en het versterken van de positie van de kinderrechter.
Subsidies
Jeugdbescherming en jeugdsancties
Deze middelen zet JenV in voor subsidiëring van het Centrum Internationale Kinderontvoering (IKO) en Fiom. In opdracht van JenV verricht het IKO advies en mediation wanneer sprake is van internationale kinderontvoering. Fiom verricht in opdracht van JenV administratieve taken en voorlichting op het gebied van adoptie. De activiteiten zijn (deels) gestopt tijdens de opschorting van interlandelijke adoptie en zullen in de overgangssituatie naar een publiekrechtelijk stelsel (deels) voortgezet worden. Daarnaast zal Fiom op verzoek van de minister van Rechtsbescherming en naar aanleiding van de aanbevelingen van de Commissie Interlandelijke Adoptie (commissie Joustra) een onafhankelijk landelijk expertisecentrum opzetten met als doel het steviger en professioneler ondersteunen van geadopteerden in de zoektocht naar hun afkomst. Mede in samenhang hiermee zal een deel van de middelen ook worden ingezet om de werkzaamheden van de belangenorganisaties interlandelijke adoptie te ondersteunen.
Daarnaast zal een deel van deze middelen ingezet worden voor het instellen van een onafhankelijke commissie die onderzoek zal doen naar binnenlandse adoptie en afstandsmoeders, en voor eventuele erkenningsmaatregelen. Ook zullen middelen ingezet worden voor de implementatie en doorontwikkeling van de initiatieven vanuit het programma Scheiden zonder Schade.
Verder zullen middelen ingezet worden voor het wetsvoorstel gezamenlijk gezag door erkenning en het verbeteren van de registratie en de afleiding van het gezag, van voorlichting en informatie aan ambtenaren van de burgerlijke stand en andere belanghebbenden tot wijziging van de burgerzakensystemen van de gemeenten.
Ook zullen middelen ingezet worden op verschillende onderdelen van het naamrecht, zoals het mogelijk maken van een overgangsregeling voor het wetsvoorstel dubbele achternamen.
Verder is het voorkomen en aanpakken van geweld in afhankelijkheidsrelaties de gezamenlijke verantwoordelijkheid van burgers, overheid, bedrijven en andere maatschappelijke instanties. JenV subsidieert meerdere projecten op dit terrein. Daarnaast wordt er ondersteund bij experimenten in het kader van het terugdringen van multiproblematiek, verbeteren informatiedeling tussen diverse domeinen (straf-zorg-sociaal domein) en de ontwikkeling van nieuwe interventies.
Tot slot, om de continuïteit van de gecertificeerde instellingen (GI’s) te waarborgen is voldoende gekwalificeerd personeel nodig. In 2023 worden de GI’s ondersteund met maatregelen om de werkdruk te verlagen. In dat kader wordt een zij-instroomregeling opgesteld waar GI's een beroep op kunnen doen en zal via een arbeidsmarktcampagne worden gewerkt aan verbetering van het imago van de jeugdbescherming.
Opdrachten
Taakstraffen/erkende gedragsinterventies
In het kader van het coördineren van taakstraffen zet de Raad voor de Kinderbescherming opdrachten voor erkende gedragsinterventies in de markt uit voor passende interventies bij de betrokken jeugdigen.
Jeugdbescherming en jeugdsancties
De middelen worden ingezet voor diverse projecten en onderzoeken op het terrein van jeugdbeleid, waaronder herstelrecht (mediation) in jeugdstrafzaken.
Daarnaast zullen deze middelen ingezet worden voor het voorbereiden van een wetsvoorstel rondom draagmoederschap (en een register hiervoor) en voor onderzoek naar de (on)mogelijkheden van deelgezag en/of meerouderschap.
Ontvangsten
De ontvangsten bestaan met name uit de door het CJIB ontvangen administratiekostenvergoedingen.