Bevorderen van een solide en gezonde leefomgeving door de luchtkwaliteit te verbeteren en door geluidhinder te voorkomen of te beperken.

Regisseren

Stimuleren

Ten slotte is de Minister verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving van (een deel van) de wet- en regelgeving door de ILT op dit beleidsterrein (zie beleidsartikel 24 Handhaving en Toezicht).

Algemeen

Jaarlijks ontvangt de Tweede Kamer een monitoringsrapportage over de voortgang van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). De monitoring dient om de voortgang van de uitvoering van het NSL te volgen en biedt een basis om het programma waar nodig bij te sturen. De monitoring betreft de ontwikkeling van de luchtkwaliteit en de uitvoering van projecten en maatregelen. De tiende rapportage is reeds aan de Kamer verzonden (Kamerstukken II 2019-2020, 30 175, nr.342.

Kengetal: Tegengaan geluidhinder (kengetallen sanering verkeerslawaai, aantal woningen)

Toelichting 

De eerste tabel betreft de sanering vanwege gemeentelijke en provinciale wegen, zoals die door gemeenten wordt uitgevoerd onder regime van de Wet geluidhinder. In 2018 is de resterende saneringsvoorraad nader beschouwd en opgeschoond. Als gevolg hiervan is de saneringsvoorraad afgenomen omdat woningen al bleken te zijn gesaneerd met middelen uit het ISV en omdat woningen niet langer voor maatregelen in aanmerking bleken te komen.

De tweede tabel heeft betrekking op de sanering rijksinfrastructuur zoals die op grond van overgangsrecht (Bijlage 5 bij het Besluit geluidhinder milieubeheer) nog onder regime van de Wet geluidhinder wordt afgerond. Deze sanering kent een ander normenkader dan de sanering vanwege rijksinfrastructuur die momenteel door RWS en ProRail wordt uitgevoerd onder de Wet milieubeheer. Deze sanering is opgenomen onder beleidsartikel 14.

Kengetal: Emissies luchtverontreinigende stoffen 1990, 2000, 2005, 2010 en 2015 en 2016, doelstellingen en prognoses 2020 en 2030 in kton/jr.

Elk jaar wordt een nieuwe analyse uitgevoerd en door nieuwe kennis kan dat betekenen dat ook eerdere cijfers soms nog enigszins worden aangepast. Zie ook de toelichting.

Toelichting

In december 2016 zijn de nieuwe doelstellingen voor luchtverontreinigende stoffen vastgesteld. Het betreft aanpassing van de National Emission Ceilings (NEC) (richtlijn (EU) 2016/2284). In bovenstaande tabel zijn de reductiepercentages uit de richtlijn omgerekend naar vrachten. Elk jaar wordt een nieuwe analyse uitgevoerd en door nieuwe kennis kan dat betekenen dat ook eerdere cijfers soms nog enigszins worden aangepast doordat deze nieuwe inzichten met terugwerkende kracht ook worden meegenomen in de emissiecijfers van voorgaande jaren.

In 2019 is verder gewerkt aan het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) dat doorloopt tot aan de invoering van de Omgevingswet. Er resteren namelijk nog enkele knelpunten, zoals die in enkele gebieden met intensieve veehouderij (fijnstof) en bij binnenstedelijke gebieden (NO2). Met name daar is het gewenst de NSL-aanpak nog enige tijd voort te zetten en te monitoren. Begin 2019 is het IBO luchtkwaliteit afgerond en aan de Kamer aangeboden (Kamerstukken II , 2018–2019, 30 175, nr. 340).

In overleg met medeoverheden, belangenorganisaties en bedrijfsleven is in 2019 gewerkt aan het sluiten van een schone lucht akkoord om te werken aan de doelstelling van permanente verbetering van de luchtkwaliteit. Dit akkoord, waarbij de uitkomsten van het IBO zijn betrokken is voorjaar 2020 gepresenteerd. Het SLA heeft als doel 50% gezondheidswinst te realiseren afkomstig uit Nederlandse bronnen ten opzichte van 2016, zo wordt toegewerkt naar de WHO-advieswaarden in 2030.

De Tweede Kamer heeft in 2019 ingestemd met de Aanvullingswet geluid Omgevingswet (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 054, nr. 2). De Eerste Kamer is in 2019 gestart met de behandeling. Hiermee wordt op wetsniveau de basis voor uitwerking van de nieuwe geluidregels vormgegeven. Daarnaast heeft in 2019 de uitwerking van de uitvoeringsregelgeving (Aanvullingsregeling geluid) plaatsgevonden. De saneringsoperatie heeft geleid tot extra gesaneerde woningen. De voortgang van de sanering wordt bepaald door het beschikbare budget, dat ook in 2019 weer volledig is besteed. Verbreding van de saneringsoperatie vindt plaats via de nieuwe geluidregelgeving onder de Omgevingswet. In 2019 zijn twee vernieuwende geluidmaatregelen opgenomen in de rekenvoorschriften, namelijk de geluiddiffractor bij wegen en het minischerm bij spoor. Dit bevordert de toepassing van deze geluidmaatregelen. Daarnaast is ook aan de uitwerking van maatregelen in het kader van het Meerjarenprogramma Geluidsanering in 2019 verder invulling gegeven.

20.01 Gezonde lucht en tegengaan geluidhinder

20.01.01 Opdrachten

• • Uitvoering Lucht. In het het kader van het Schone Lucht Akkoord zijn opdrachten verstrekt voor het voorbereiden en uitvoeren van diverse pilots (landbouw, industrie en mobiele voertuigen). Tevens zijn er opdrachten verstrekt ter ondersteuning van de decentrale overheden en het Rijk om het maatregelenpakket voor het SLA tijdig klaar te hebben. Hiernaast zijn er middelen ingezet om de lijst met maatregelen en acties die moeten leiden tot een versneld realiseren van de WHO waarden voor luchtkwaliteit door te rekenen.

20.01.03 Bijdragen aan agentschappen

RWS

Deze middelen zijn ingezet voor de capaciteitsinzet van RWS voor werkzaamheden met betrekking tot luchtkwaliteit en geluid voor onder meer het geven van inhoudelijk advies, het uitvoeren van (literatuur)onderzoek, het verzorgen dan wel ondersteunen van rapportages en het verzorgen van het secretariaat.

20.01.04 Bijdragen aan medeoverheden

In het kader van de bestrijding van geluidhinder zijn in 2019 bijdragen verstrekt aan provincies en gemeenten voor de kosten van geluidwerende maatregelen tegen wegverkeerslawaai aan woningen. Het gaat hierbij om de uitvoering van de Subsidieregeling sanering verkeerslawaai.

Hiernaast zijn de laatste tranches in het kader van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit 2018 (NSL) en het oplossen van de resterende binnenstedelijke knelpunten uitbetaald aan de provincies. De laatste verplichtingen zijn hiermee afgewikkeld.

20.01.07 Bekostiging

In 2019 is een bijdrage verstrekt aan TNO in het kader van het Milieuonderzoeksprogramma voor het onderdeel luchtkwaliteit.