Algemene doelstelling

De Koninklijke Luchtmacht is een modern en technologisch krijgsmachtdeel dat wereldwijd actief is. De luchtmacht ondersteunt bestrijding van internationale onrust en biedt hulp bij rampen. In Nederland zorgt ze voor veiligheid vanuit de lucht door onder andere bewaking en verdediging van het luchtruim. Hiervoor beschikt het krijgsmachtdeel over hooggekwalificeerd personeel, vliegtuigen, helikopters en andere wapensystemen.

Rol, verantwoordelijkheid en beleidsinformatie

De Minister is verantwoordelijk voor de vaststelling van de omvang en de samenstelling van de luchtmacht en van de mate van gereedheid van de luchtmacht.

De luchtmacht is verantwoordelijk voor het operationeel gereedstellen en in stand houden van de lucht- en grondgebonden capaciteit van de krijgsmacht. De luchtmacht is inzetbaar voor zowel expeditionaire taken als nationale taken.

Om de inzetbaarheidsdoelen te bereiken worden de volgende capaciteiten en inzetbare eenheden van de luchtmacht gereed gesteld.

Beleidswijzigingen

Opdrachten

Voor de nationale operaties levert de Koninklijke Luchtmacht, samen met de Belgische luchtmacht, het gehele jaar een bijdrage aan de luchtruimbewaking van de BENELUX, met twee F-16’s ondersteund door de luchtgevechtsleiding (QRA). Daarnaast wordt het gehele jaar een NH-90 aan het Station Schip Caribisch Gebied (SSCG) toegewezen, staan de Chinook en Cougar helikopters gedurende enkele maanden geconsigneerd voor de zogenaamde Fire Bucket Operations en staat een KDC-10 stand-by voor eventuele strategische medische evacuaties.

Ten behoeve van de snelle inzetbare eenheden (SIC) heeft de Koninklijke Luchtmacht het gehele jaar vier F-16’s gereed staan voor de VJTF(A), levert ze het gehele jaar een NH-90 aan de Standing NATO Maritime Group One (SNMG1), staat er het gehele jaar een NH-90 gereed voor het NATO Readiness Initiative (NRI) en embarkeren twee Cougar helikopters aan boord van de Amphibious Task Group (ATG 2020). Gedurende de tweede helft van het jaar wordt tevens een composite squadron, bestaande uit een vlucht Apache en een vlucht Chinook-helikopters, plus een C-130 transportvliegtuig aan de European Battle Group (EUBG 2020-II) geleverd.

Instandhouding van de Cougar-helikopters

Vanuit de Voorjaarsnota 2019 wordt incidenteel geld beschikbaar gesteld om de inzetbaarheid van de Cougar-helikopters tot einde levensduur (2030) te garanderen. Door de investeringen kan veroudering van het wapensysteem worden gemitigeerd en kan tegelijkertijd het wapensysteem worden aangepast om te blijven voldoen aan de geldende wet- en regelgeving (compliancy).

Vervanging jachtvliegtuigen

Met de gelden die voor het Nationaal Plan beschikbaar zijn gesteld voor de aanschaf van 9 F-35 toestellen wordt de basis gelegd voor een derde F-35 squadron. Met extra F-35’s vergroten we de slagkracht in het luchtdomein in het hoogste geweldsspectrum. Vijfde generatie jachtvliegtuigen zijn binnen de NAVO en EU een schaarse capaciteit. Met een volledig derde squadron wordt het mogelijk langdurig vier F-35’s in te zetten of kortdurend acht F-35’s in te zetten op één as. Ook maakt een volledig derde squadron het mogelijk kortdurend met vier F-35’s een tweede as te bedienen.

De transitie van de F-16 naar de F-35 heeft een grote impact op de luchtmacht. Er kunnen in 2020 maar vier F-16’s kortdurend of langdurig ingezet worden voor expeditionaire taken en in 2021 maar vier kortdurend. Tegelijkertijd wordt voor de F-35 gepland om eind 2021 de status Initial Operational Capable te behalen, waarmee de eerste vlucht F-35’s gereed komt voor expeditionaire taken. In de periode naar 2025 wordt de F-16 vloot en de vulling van de bijbehorende organisatie af- dan wel omgebouwd.

Vergroten inzetbaarheid helikopters

De Chinook ondergaat een vervangings- en moderniseringsprogramma en de vloot wordt met drie toestellen uitgebreid, waarbij de Chinook eind 2021 initieel operationeel beschikbaar is. Gedurende de transitieperiode heeft de luchtmacht minimaal één toestel minder ter beschikking voor het operationele gereedstellingsproces en wordt de norm voor de operationele gereedheid gereduceerd tot een vlucht. De Apache ondergaat een modificatieprogramma, waarbij is voorzien dat deze in 2025 weer initieel operationeel beschikbaar is. Tijdens deze transitieperiode heeft de luchtmacht minder toestellen beschikbaar. Dit is nog afhankelijk van het transitieplan dat wordt opgesteld in samenwerking met de fabrikant. De norm voor operationele gereedheid wordt gedurende de transitie gereduceerd tot een vlucht.

Invoeren van de MALE UAV

De Nederlandse krijgsmacht verkrijgt met de Medium Altitude Long Endurance Unmanned Aerial Vehicle (MALE UAV) een capaciteit die langdurig tactische en strategische informatie vanuit de lucht kan vergaren. Hiermee krijgen eigen en bondgenootschappelijke troepen een eerdere en betere informatiepositie en kan politieke en militaire besluitvorming sneller en beter plaatsvinden. De MALE UAV capaciteit wordt middels vier toestellen van het type MQ-9 Reaper ingevuld. In 2020 worden de eerste twee toestellen aan Nederland geleverd en in 2021 de laatste twee toestellen. Naar verwachting beschikt Defensie over een initiële operationele capaciteit vanaf begin 2021, waarmee de kwaliteit van de inlichtingenondersteuning van missies toeneemt.

Vervanging KDC-10

In 2020 beschikt de Koninklijke Luchtmacht over één KDC-10 nadat de andere eind 2019 is uitgefaseerd. Vanaf medio 2020 worden taken van de KDC-10 overgenomen door een opbouwende vloot van acht Multi Role Tanker Transport (MRTT) vliegtuigen, die middels internationale samenwerking wordt aangeschaft. De laatste KDC-10 faseert in 2021 uit zodra de eerste uitzendbare MRTT-capaciteit beschikbaar komt. Tijdens de transitie en opbouw naar een volledige MRTT-capaciteit is er minder eigen capaciteit beschikbaar voor luchttransport. Het tekort aan strategisch luchttransport wordt evenwel zoveel als mogelijk aangevuld met inhuur.

Vernieuwend samenwerken

De luchtmacht richt zich, naast de innovatie rondom fifth generation air, ook op langdurige strategische samenwerking met civiele partijen om oplossingen op het gebied van onderwijs en de uitwisseling van talent binnen de militaire en civiele luchtvaartindustrie mogelijk te maken. Relevante organisaties uit de luchtvaartsector, de techniek, ROC-onderwijsinstellingen, onderhoudsbedrijven, kennisinstituten en overheidsorganisaties werken daarbij samen om talent voor de sector en de regio optimaal te benutten en te behouden. In 2020 wordt ingezet op het borgen van deze werkwijzen en het vermeerderen van dergelijke initiatieven.

Budgettaire gevolgen van beleid en budgetflexibiliteit

Toelichting op de instrumenten

Het aandeel «Juridisch verplicht» heeft betrekking op de leveringen van goederen en/of diensten, waarvan overeenkomsten zijn aangegaan voor de financiële instrumenten «opdrachten, personele en materiële uitgaven». Bij de personele uitgaven wordt ervan uitgegaan dat het budget voor salarissen voor 2020 volledig verplicht is. Voor 2020 is 83% juridisch verplicht t.o.v. het totaal beschikbare budget.

Opdrachten

Gereedstelling

Gereedstelling omvat de geraamde uitgaven die worden gedaan voor opwerk- en oefenactiviteiten, alsmede de daarbij behorende huur van oefenterreinen en andere operationele zaken, zoals de inhuur van Red Air. Een voorbeeld van een oefening is Frisian Flag 2020. Hiermee organiseert Nederland de grootste Europese multinationale oefening voor jachtvliegtuigen.

Instandhouding materieel

De instandhouding van het materieel omvat de ramingen voor de uitgaven die het operationeel houden van de (wapen-) systemen met zich meebrengt. Voor dit artikel worden deze vooral door vooral het Logistiek Centrum in Woensdrecht gedaan. Het betreft zowel de uitbesteding van instandhoudingswerk als de aanschaf van materiaal als (reserve-) onderdelen. Ten opzichte van de vorige begroting zijn, vanwege de vorming van het defensiematerieelbegrotingfonds, meer artikelen rechtstreeks gerelateerd aan de instandhouding en worden daarom niet meer op de overige materiële exploitatie verantwoord maar op de instandhouding. Dit betreft o.a. de militaire uitrustingen, en de niet-wapensysteem gebonden artikelen en diensten.

Personele uitgaven

Personele uitgaven bestaan hoofdzakelijk uit salarissen, sociale lasten, uitgaven voor toelagen, woon-werkverkeer, reservisteninzet en inhuur personeel. De overige personele exploitatie bestaat uit opleidingen (zowel vliegeropleidingen als andersoortige opleidingen), werving, dienstreizen en overige personeelsgebonden uitgaven. De uitgaven voor militaire uitrustingen zijn overgegaan naar het financiële instrument «instandhouding materieel».

Materiële uitgaven

Investeringen

Naast de exploitatie-uitgaven, die in de tabel budgettaire gevolgen van beleid zijn opgenomen en in dit artikel worden toegelicht, worden er voor de luchtmacht ook investeringen gedaan. Onderstaande tabellen tonen de investeringsprojecten van de Koninklijke Luchtmacht voor de planperiode van vijftien jaar, onderverdeeld naar realisatiefase en voorbereidingsfase. Er zijn geen projecten in onderzoeksfase. Dit betreft de uitgaven voor de investeringsprojecten. Als een project wijzigingen in de exploitatie-uitgaven tot gevolg heeft, dan is dit onderdeel van het budget van het betreffende investeringsproject. De investeringsprojecten worden integraal toegelicht bij beleidsartikel 6 Investeringen.