Base description which applies to whole site

3.2 Artikel 2: Maritiem materieel

Het doel van dit artikel is inzicht bieden in het verwerven en instandhouden van het maritiem materieel. Dit artikel is voor de investeringsuitgaven gerelateerd aan de beleidsdoelen en –instrumenten uit beleidsartikel 6 (Investeringen) en voor de instandhoudingsuitgaven aan de beleidsdoelen en -instrumenten zoals beschreven in beleidsartikel 2 (Koninklijke Marine) van de Begroting Hoofdstuk X. De verwerving wordt nader uitgesplitst in de voorbereidings-, onderzoeks- en realisatiefase.

Artikel 2 Maritiem materieel (bedragen x € 1.000)
 

2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Verplichtingen

0

0

4.242.634

862.635

818.767

958.490

904.541

waarvan garantieverplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

waarvan overige verplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

        

Uitgaven

0

0

631.224

863.319

860.001

1.126.310

1.124.504

waarvan juridisch verplicht

  

47,2%

    
        

Verwerving

       

Opdrachten

0

0

740.426

1.010.326

1.033.430

1.298.585

1.335.469

Verwerving: voorbereidingsfase

0

0

64.510

87.109

83.911

192.368

207.755

Verwerving: onderzoeksfase

0

0

224.134

388.847

532.035

703.631

677.964

Verwerving: realisatie

0

0

451.782

534.370

417.484

402.586

449.750

Instandhouding

       

Opdrachten

  

148.995

142.712

142.676

142.696

143.360

Instandhouding materieel

0

0

148.995

142.712

142.676

142.696

143.360

Over-/ onderprogrammering

  

‒ 258.197

‒ 289.719

‒ 316.105

‒ 314.971

‒ 354.325

        

Ontvangsten

0

0

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

Overige ontvangsten materieel

0

0

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

Artikel 2 Maritiem materieel (bedragen x € 1.000)
 

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

Verplichtingen

741.256

600.756

641.326

617.067

499.722

511.261

499.982

527.558

801.304

waarvan garantieverplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

0

0

waarvan overige verplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

0

0

          

Uitgaven

1.307.309

1.487.230

1.416.324

1.289.013

1.069.514

1.030.954

921.757

1.003.677

1.055.836

waarvan juridisch verplicht

         
          

Verwerving

         

Opdrachten

1.343.177

1.076.681

886.579

716.823

550.057

572.639

360.472

387.808

660.595

Verwerving: voorbereidingsfase

210.066

125.801

244.380

260.001

204.476

310.463

319.618

337.949

413.487

Verwerving: onderzoeksfase

812.999

682.456

443.184

289.503

197.794

203.925

0

0

151.470

Verwerving: realisatie

320.112

268.424

199.015

167.319

147.787

58.251

40.854

49.859

95.638

Instandhouding

         

Opdrachten

141.463

141.432

140.839

141.425

140.975

140.802

140.800

140.808

140.808

Instandhouding materieel

141.463

141.432

140.839

141.425

140.975

140.802

140.800

140.808

140.808

Over-/ onderprogrammering

‒ 177.331

269.117

388.906

430.765

378.482

317.513

420.485

475.061

254.433

          

Ontvangsten

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

Overige ontvangsten materieel

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

9.600

Het aandeel juridisch verplicht heeft betrekking op de levering van goederen en/of diensten waarvoor Defensie een financiële verplichting is aangegaan die leidt tot toekomstige kasbetalingen. Voor 2021 gaat het naar verwachting om 47,2 procent van het uitgavenbudget.

De geraamde uitgaven aan investeringen betreffen de investeringen in maritieme wapensystemen: de Luchtverdedigings- en Commandofregatten, M-fregatten, patrouilleschepen, Landing Platform Docks (LPD’s), het Joint Support Ship (JSS), de onderzeeboten, mijnenbestrijdingsvaartuigen en diverse kleinere systemen. Als een project wijzigingen in de exploitatie-uitgaven tot gevolg heeft, dan is dit onderdeel van het projectvolume van het betreffende investeringsproject. Als het project is gerealiseerd, wordt deze budgettaire reeks toegevoegd of onttrokken aan het instandhoudingsbudget, afhankelijk van of de exploitatie-uitgaven toenemen of juist afnemen door het investeringsproject.

Verwerving maritiem materieel - voorbereidingsfase

In onderstaande tabel wordt de planning weergegeven van de maritiem materieel projecten die zich in de voorbereidingsfase bevinden. Voor deze projecten wordt de behoeftestelling uitgewerkt. Ook de planning van de A-brieven van DMP-plichtige projecten is - indien van toepassing - in de tabel opgenomen.

Projecten in voorbereidingsfase (in miljoenen euro)

Projecten in voorbereiding

Projectbudget

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Midlife Update Oceangoing Patrol Vessel (OPV)

100-250

A-brief

     

Midlife Update ZR. Ms. Karel Doorman (Joint Support Ship, JSS)

100-250

  

A-brief

   

Vanvanging MK 48 Torpedo

100-250

    

A-brief

 

Vervanging Middelzwaar Landingsvaartuig (LCVP)

100-250

A-brief

     

Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU)

100-250

   

A-brief

  

Vervanging Standard Missile 2 Block IIIA (SM2-IIIA)

100-250

   

A-brief

  

Vervangende capaciteit Zr. MS. Rotterdam (LPD-1)

250-1.000

   

A-brief

  

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2020 opgetreden bij de volgende projecten:

  • Het project Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU) is nieuw in de voorbereidingsfase.

Toelichting projecten in voorbereidingsfase

Projecten in voorbereiding

Toelichting

Midlife Update Oceangoing Patrol Vessel (OPV)

Dit betreft de Midlife Update van de Oceangoing Patrol Vessel om de schepen in de tweede fase van hun levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden.

Midlife Update ZR. Ms. Karel Doorman (Joint Support Ship, JSS)

Dit betreft de Midlife Update van het Joint Support Ship om het schip in de tweede fase van haar levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden.

Vanvanging MK 48 Torpedo

Dit betreft de vervanging van de «heavy weight» torpedo die door onderzeeboten kan worden gelanceerd.

Vervanging Middelzwaar Landingsvaartuig (LCVP)

Dit betreft de vervanging van het Middelzware Landingsvaartuig van het Korps Mariniers. Het LCVP (Landing Craft Personnel) is een kleiner landingsvaartuig dan de LCU  (Landing Craft Utility) en is in de eerste plaats bedoeld voor het verplaatsen van personeel. Het vaartuig kan eventueel ook twee landrover-terreinwagens of een BV-206 rupsvoertuig vervoeren. Het landingsvaartuig kan vanuit zogenaamde davit (hijstakels) ingezet worden vanaf verschillende typen schepen.

Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU)

Dit betreft de vervanging van het Zware Landingsvaartuig van het Korps Mariniers. Het Landing Craft Utility is bestemd voor het vervoer van (zwaar) materieel vanaf de amfibische transportschepen. Het kan ook personeel vervoeren.

Vervanging Standard Missile 2 Block IIIA (SM2-IIIA)

Dit project betreft de vervanging van de Standard Missile 2 Block IIIA voor de luchtverdediging op grote afstand.

Vervangende capaciteit Zr. MS. Rotterdam (LPD-1)

Dit betreft de vervanging van het amfibische transportschip Rotterdam, een Landing Platform Dock (LPD).

Verwerving maritiem materieel - onderzoeksfase

In onderstaande tabel wordt het projectbudget en - indien van toepassing - de planning van Kamerbrieven weergegeven van de maritiem materieel projecten die zich in de onderzoeksfase bevinden. In deze fase wordt onderzocht hoe invulling gegeven kan worden aan de behoefte.

Projecten in onderzoeksfase (in miljoenen euro)

Projecten in onderzoek

Projectbudget

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Vervanging Close-in-Weapon System (goalkeeper)

100-250

      

Softkill Torpedo Defensiesysteem (SK-TDS)

100-250

      

ESSM Block 2: Verwerving en Integratie

250-1.000

 

B/D-brief

    

Vervanging Hulpvaartuigen

250-1.000

 

B-brief

    

Future Littoral All Terrain Mobility (FLATM)

250-1.000

      

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2020 opgetreden bij de volgende projecten:

  • Het project Vervanging Onderzeeboten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan;

  • Het project Vervanging M-fregratten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan;

  • Het project Vervanging Zr. Ms. Mercuur en Hydrografische Opname Vaartuigen (HOV's) is een programma in plaats van een project geworden en heet nu Vervanging Hulpvaartuigen en is van de voorbereidingsfase naar de onderzoeksfase gegaan;

  • Het project Softkill Torpedo Defensiesysteem (SK-TDS) is nieuw in de onderzoeksfase;

  • Het project FLATM is van de voorbereidingsfase naar de onderzoeksfase gegaan en werd in de begroting 2020 toegelicht onder de naam 'Vervanging All Terrain Vehicle' (ATV).

Toelichting projecten in onderzoeksfase

Projecten in onderzoek

Toelichting

Vervanging Close-in-Weapon System (goalkeeper)

Dit betreft een wapensysteem om tijdens operaties op open zee en in kustwateren op relatief korte afstand luchtdoelen en oppervlaktedoelen te kunnen bestrijden, ook bij een hoge dreiging.

Softkill Torpedo Defensiesysteem (SK-TDS)

Ondanks actieve onderzeebootbestrijding kan het voorkomen dat een onderzeeboot een torpedo lanceert tegen een maritieme taakgroep of een afzonderlijk schip. Een verdediging tegen torpedo’s is daarom noodzakelijk.

ESSM Block 2: Verwerving en Integratie

Het betreft het verwerven van nieuwe luchtverdedigingsraketten voor de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LC-fregatten) en Multipurpose fregatten (M-fregatten). Dit is van belang voor de ondersteuning en de beïnvloeding van landoperaties vanuit zee en voor operaties in en nabij maritieme knooppunten en transportroutes.

Vervanging Hulpvaartuigen

Dit betreft de vervanging van het torpedowerkschip, de beide Hydrografische Opnemingsvaartuigen, het transport- en ondersteuningsschip in het Caribische Gebied, vier duikvaartuigen van de Cerberusklasse en het duikopleidingsvaartuig, waarbij gestreefd wordt naar een gemeenschappelijk ontwerp en familievorming waar dat doelmatig is.

Future Littoral All Terrain Mobility (FLATM)

Dit betreft de vervanging van het Over-Snow en All Terrain voertuig van het Korps Mariniers.

Verwerving maritiem materieel - realisatiefase

De volgende maritiem materieel projecten bevinden zich in de realisatiefase, wat betekent dat de opdracht voor verwerving aan de uitvoeringsorganisaties is gegeven. In onderstaande tabel wordt weergegeven welke projecten het betreft, wat het projectbudget van deze projecten is en hoe dit projectbudget over de jaren verdeeld is, als het kasritme niet commercieel vertrouwelijk is.

Projecten in realisatiefase (in miljoenen euro)

Projecten in realisatie

Projectbudget

t/m 2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026 e.v.

Vervanging maritiem suface-to-surface missile

100-250

Commercieel vertrouwelijk

Verwerving Softkill Torpedo Defensiesysteem

100-250

Commercieel vertrouwelijk

Vervanging 127 mm kanon Luchtverdedigings- en Commandofregatten

129,1

1,0

17,8

11,4

14,6

27,4

22,7

19,6

14,5

Maritime Ballistic Missile Defence (MBMD)

144,7

117,5

13,6

8,4

4,2

1,1

Vervanging MK48 Torpedo

182,2

104,6

1,1

1,4

17,3

15,6

19,2

19,1

4

Instandhoudingsprogramma Luchtverdedigings- en Commandofregatten (IP-LCF)

193,9

104,0

26,5

32,7

13,9

11,1

5,6

Vervanging MK46 Lightweight Torpedo

231,0

4,6

5,4

22,7

23,2

33,9

33,7

26,5

80,9

Verwerving Combat Support Ship (CSS)

462,9

2,6

55,4

113,8

111,7

68,3

32,7

14,0

64,3

Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit (MCM)

923,2

20,0

19,1

32,4

87,5

66,6

103,2

130,8

463,6

Vervanging M-fregatten

1.000-2.500

Commercieel vertrouwelijk

Vervanging Onderzeeboten

> 2.500

Commercieel vertrouwelijk

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2020 opgetreden bij projecten:

  • Het project Vervanging Onderzeeboten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan;

  • Het project Vervanging M-fregratten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan.

Toelichting projecten in realisatiefase

Projecten in realisatie

Toelichting

Vervanging maritiem suface-to-surface missile

Vanwege de operationele veroudering van het huidige systeem is het nodig dat Defensie haar fregatten met een vervangende SSM-capaciteit uit te rusten om vijandelijke oppervlakteschepen te kunnen bestrijden en andere missies met een hoog geweldsniveau te kunnen uitvoeren

Verwerving Softkill Torpedo Defensiesysteem

Ondanks actieve onderzeebootbestrijding kan het voorkomen dat een onderzeeboot een torpedo lanceert tegen een maritieme taakgroep of een afzonderlijk schip. Een verdediging tegen torpedo’s is daarom noodzakelijk.

Vervanging 127 mm kanon Luchtverdedigings- en Commandofregatten

De LC-fregatten zijn uitgerust met gelaagde sensor-, wapen- en commandosystemen voor de inzet op de korte, middellange en lange afstand. Het huidige 127 mm kanon vormt hiervan een integraal onderdeel maar is sterk verouderd waardoor vervanging noodzakelijk is.

Maritime Ballistic Missile Defence (MBMD)

Door de modificatie van de SMART-L radar op de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LC-fregatten) levert Nederland een belangrijke bijdrage aan de Europese en bondgenootschappelijke raketverdediging.

Vervanging MK48 Torpedo

Het torpedowapensysteem voor onderzeeboten kan zowel tegen oppervlakte-eenheden als tegen onderzeeboten worden ingezet. Met deze verbeterde torpedo kan beter in ondiep water worden opgetreden.

Instandhoudingsprogramma Luchtverdedigings- en Commandofregatten (IP-LCF)

Met dit instandhoudingsprogramma kan Defensie de Luchtverdedigings- en Commando-fregatten in de tweede fase van hun levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant houden.

Vervanging MK46 Lightweight Torpedo

Het betreft het verwerven van nieuwe Lightweight Torpedo’s. De Lightweight Torpedo kan door fregatten en NH-90 maritieme helikopters tegen onderzeeboten worden ingezet voor zelfverdediging of juist offensief. De Lightweight Torpedo die Nederland momenteel gebruikt is operationeel verouderd en de onderhoudbaarheid staat onder druk.

Verwerving Combat Support Ship (CSS)

Bevoorradingsschepen ondersteunen marineschepen tijdens hun inzet en vergroten daarmee hun effectiviteit. Nederland beschikt momenteel over één schip dat de bevoorradingstaak op zee kan uitvoeren, het Joint Support Ship (JSS) Zr.Ms. Karel Doorman. Om de effectiviteit van de inzet van marineschepen van het Commando Zeestrijdkrachten te vergroten heeft Defensie behoefte aan een tweede bevoorradingsschip.

Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit (MCM)

Bewegingsvrijheid op zee is van belang, maar kan worden bedreigd door zeemijnen en ongesprongen explosieven. Defensie zal zes mijnenbestrijdingsvaartuigen met onbemande mijnenbestrijdingssystemen verwerven. Dit gebeurt in de vorm van internationale samenwerking met België.

Vervanging M-fregatten

M-fregatten vormen in combinatie met onderzeeboten en geëmbarkeerde maritieme gevechtshelikopters (NH-90) een belangrijke capaciteit tegen de dreiging van onderzeeboten en van oppervlakteschepen.

Vervanging Onderzeeboten

Zowel het garanderen van de vrije doorgang op zee als de bondgenootschappelijke verdediging vereisen het beschermen van de maritieme aan- en afvoerlijnen van Nederland. Maritieme capaciteiten tot op het hoogste geweldsniveau zijn daarvoor van belang en onderzeeboten nemen hierbij een belangrijke plaats in. De huidige Walrusklasse-onderzeeboten moeten in 2028 worden vervangen.

De instandhouding van het materieel omvat de ramingen voor de uitgaven die het operationeel houden van de (wapen-)systemen met zich meebrengt. Voor dit artikel worden deze vooral door de Directie Maritieme Instandhouding gedaan. De personele uitgaven die gerelateerd zijn aan instandhouding worden, zoals reeds toegelicht in de leeswijzer, (nog) niet opgenomen in het DMF.

De instandhoudingsuitgaven van de grootste maritieme wapensystemen zijn weergegeven in de onderstaand tabel. Voor 2019 betreft het de realisatie. Voor 2020 en verder betreft het een raming. De schommelingen in de ramingen zijn het gevolg van bijvoorbeeld gepland groter periodiek onderhoud. De instandhoudingsuitgaven per wapensysteem bevatten naast de uitgaven die de marine doet voor de instandhouding van deze wapensystemen, ook de uitgaven die andere defensieonderdelen doen voor instandhouding van deze wapensystemen, bijvoorbeeld als gevolg van het assortimentsgewijs werken. Deze informatie wordt extracomptabel bijgehouden en is niet direct uit de administratie af te leiden.

Een optelling van de bedragen in deze tabel sluit daarom niet aan bij de cijfers uit de tabel budgettaire gevolgen van beleid, omdat sprake is van een andere doorsnede van de instandhoudingsuitgaven. In de budgettaire tabel aan het begin van het artikel zijn de uitgaven door de marine aan instandhouding opgenomen, inclusief uitgaven aan wapensystemen van andere defensieonderdelen en de uitgaven aan kleinere systemen. Deze informatie komt direct uit de administratie.

Instandhoudingsuitgaven (in miljoenen euro)

Wapensysteem

2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

Luchtverdedidings- en Commandofregatten (LCF)

45,5

39,5

39,5

35,2

37,2

34,9

34,2

36,5

Onderzeeboten

28,1

22,7

23,0

20,4

18,9

18,4

19,5

20,4

Landing Platform Docks

20,3

12,0

16,3

22,0

11,7

23,6

11,1

16,0

M-fregatten

17,6

17,0

15,8

9,6

9,9

10,5

8,9

11,8

Patrouilleschepen

15,5

18,5

17,3

16,7

19,4

15,8

14,9

17,0

Mijnenbestrijdingsvaartuigen

9,3

16,7

15,5

15,0

16,8

15,5

13,4

10,4

Joint Support Ship

10,0

5,9

5,2

6,2

8,2

6,0

21,6

16,1

In de eerste jaren is het investeringsprogramma groter dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van overprogrammering. Vanaf 2026 telt het totaal van het investeringsprogramma op tot een lager bedrag dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van onderprogrammering. Omdat de ervaring van eerdere jaren leert dat het risico op vertragingen groot is, onder andere als gevolg van onvoorziene externe factoren, worden in de eerste jaren meer projecten gepland dan totaal aan budget beschikbaar is in een jaar. Door met deze overprogrammering te werken wordt zoveel als mogelijk getracht te voorkomen dat vertragingen bij individuele projecten leiden tot onderrealisatie van het beschikbare budget.

Figuur 4 Maritiem materieel

Licence