Het doel van dit artikel is inzicht bieden in het verwerven en instandhouden van het maritiem materieel. Dit artikel is voor de investeringsuitgaven gerelateerd aan de beleidsdoelen en –instrumenten uit beleidsartikel 6 (Investeringen) en voor de instandhoudingsuitgaven aan de beleidsdoelen en -instrumenten zoals beschreven in beleidsartikel 2 (Koninklijke Marine) van de Begroting Hoofdstuk X. De verwerving wordt nader uitgesplitst in de voorbereidings-, onderzoeks- en realisatiefase.
2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 0 | 0 | 4.242.634 | 862.635 | 818.767 | 958.490 | 904.541 |
waarvan garantieverplichtingen (indien van toepassing) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
waarvan overige verplichtingen (indien van toepassing) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uitgaven | 0 | 0 | 631.224 | 863.319 | 860.001 | 1.126.310 | 1.124.504 |
waarvan juridisch verplicht | 47,2% | ||||||
Verwerving | |||||||
Opdrachten | 0 | 0 | 740.426 | 1.010.326 | 1.033.430 | 1.298.585 | 1.335.469 |
Verwerving: voorbereidingsfase | 0 | 0 | 64.510 | 87.109 | 83.911 | 192.368 | 207.755 |
Verwerving: onderzoeksfase | 0 | 0 | 224.134 | 388.847 | 532.035 | 703.631 | 677.964 |
Verwerving: realisatie | 0 | 0 | 451.782 | 534.370 | 417.484 | 402.586 | 449.750 |
Instandhouding | |||||||
Opdrachten | 148.995 | 142.712 | 142.676 | 142.696 | 143.360 | ||
Instandhouding materieel | 0 | 0 | 148.995 | 142.712 | 142.676 | 142.696 | 143.360 |
Over-/ onderprogrammering | ‒ 258.197 | ‒ 289.719 | ‒ 316.105 | ‒ 314.971 | ‒ 354.325 | ||
Ontvangsten | 0 | 0 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 |
Overige ontvangsten materieel | 0 | 0 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 |
2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | 2031 | 2032 | 2033 | 2034 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 741.256 | 600.756 | 641.326 | 617.067 | 499.722 | 511.261 | 499.982 | 527.558 | 801.304 |
waarvan garantieverplichtingen (indien van toepassing) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
waarvan overige verplichtingen (indien van toepassing) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uitgaven | 1.307.309 | 1.487.230 | 1.416.324 | 1.289.013 | 1.069.514 | 1.030.954 | 921.757 | 1.003.677 | 1.055.836 |
waarvan juridisch verplicht | |||||||||
Verwerving | |||||||||
Opdrachten | 1.343.177 | 1.076.681 | 886.579 | 716.823 | 550.057 | 572.639 | 360.472 | 387.808 | 660.595 |
Verwerving: voorbereidingsfase | 210.066 | 125.801 | 244.380 | 260.001 | 204.476 | 310.463 | 319.618 | 337.949 | 413.487 |
Verwerving: onderzoeksfase | 812.999 | 682.456 | 443.184 | 289.503 | 197.794 | 203.925 | 0 | 0 | 151.470 |
Verwerving: realisatie | 320.112 | 268.424 | 199.015 | 167.319 | 147.787 | 58.251 | 40.854 | 49.859 | 95.638 |
Instandhouding | |||||||||
Opdrachten | 141.463 | 141.432 | 140.839 | 141.425 | 140.975 | 140.802 | 140.800 | 140.808 | 140.808 |
Instandhouding materieel | 141.463 | 141.432 | 140.839 | 141.425 | 140.975 | 140.802 | 140.800 | 140.808 | 140.808 |
Over-/ onderprogrammering | ‒ 177.331 | 269.117 | 388.906 | 430.765 | 378.482 | 317.513 | 420.485 | 475.061 | 254.433 |
Ontvangsten | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 |
Overige ontvangsten materieel | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 | 9.600 |
Het aandeel juridisch verplicht heeft betrekking op de levering van goederen en/of diensten waarvoor Defensie een financiële verplichting is aangegaan die leidt tot toekomstige kasbetalingen. Voor 2021 gaat het naar verwachting om 47,2 procent van het uitgavenbudget.
De geraamde uitgaven aan investeringen betreffen de investeringen in maritieme wapensystemen: de Luchtverdedigings- en Commandofregatten, M-fregatten, patrouilleschepen, Landing Platform Docks (LPD’s), het Joint Support Ship (JSS), de onderzeeboten, mijnenbestrijdingsvaartuigen en diverse kleinere systemen. Als een project wijzigingen in de exploitatie-uitgaven tot gevolg heeft, dan is dit onderdeel van het projectvolume van het betreffende investeringsproject. Als het project is gerealiseerd, wordt deze budgettaire reeks toegevoegd of onttrokken aan het instandhoudingsbudget, afhankelijk van of de exploitatie-uitgaven toenemen of juist afnemen door het investeringsproject.
Verwerving maritiem materieel - voorbereidingsfase
In onderstaande tabel wordt de planning weergegeven van de maritiem materieel projecten die zich in de voorbereidingsfase bevinden. Voor deze projecten wordt de behoeftestelling uitgewerkt. Ook de planning van de A-brieven van DMP-plichtige projecten is - indien van toepassing - in de tabel opgenomen.
Projecten in voorbereiding | Projectbudget | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Midlife Update Oceangoing Patrol Vessel (OPV) | 100-250 | A-brief | |||||
Midlife Update ZR. Ms. Karel Doorman (Joint Support Ship, JSS) | 100-250 | A-brief | |||||
Vanvanging MK 48 Torpedo | 100-250 | A-brief | |||||
Vervanging Middelzwaar Landingsvaartuig (LCVP) | 100-250 | A-brief | |||||
Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU) | 100-250 | A-brief | |||||
Vervanging Standard Missile 2 Block IIIA (SM2-IIIA) | 100-250 | A-brief | |||||
Vervangende capaciteit Zr. MS. Rotterdam (LPD-1) | 250-1.000 | A-brief |
Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2020 opgetreden bij de volgende projecten:
– Het project Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU) is nieuw in de voorbereidingsfase.
Projecten in voorbereiding | Toelichting |
---|---|
Midlife Update Oceangoing Patrol Vessel (OPV) | Dit betreft de Midlife Update van de Oceangoing Patrol Vessel om de schepen in de tweede fase van hun levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden. |
Midlife Update ZR. Ms. Karel Doorman (Joint Support Ship, JSS) | Dit betreft de Midlife Update van het Joint Support Ship om het schip in de tweede fase van haar levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden. |
Vanvanging MK 48 Torpedo | Dit betreft de vervanging van de «heavy weight» torpedo die door onderzeeboten kan worden gelanceerd. |
Vervanging Middelzwaar Landingsvaartuig (LCVP) | Dit betreft de vervanging van het Middelzware Landingsvaartuig van het Korps Mariniers. Het LCVP (Landing Craft Personnel) is een kleiner landingsvaartuig dan de LCU (Landing Craft Utility) en is in de eerste plaats bedoeld voor het verplaatsen van personeel. Het vaartuig kan eventueel ook twee landrover-terreinwagens of een BV-206 rupsvoertuig vervoeren. Het landingsvaartuig kan vanuit zogenaamde davit (hijstakels) ingezet worden vanaf verschillende typen schepen. |
Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU) | Dit betreft de vervanging van het Zware Landingsvaartuig van het Korps Mariniers. Het Landing Craft Utility is bestemd voor het vervoer van (zwaar) materieel vanaf de amfibische transportschepen. Het kan ook personeel vervoeren. |
Vervanging Standard Missile 2 Block IIIA (SM2-IIIA) | Dit project betreft de vervanging van de Standard Missile 2 Block IIIA voor de luchtverdediging op grote afstand. |
Vervangende capaciteit Zr. MS. Rotterdam (LPD-1) | Dit betreft de vervanging van het amfibische transportschip Rotterdam, een Landing Platform Dock (LPD). |
Verwerving maritiem materieel - onderzoeksfase
In onderstaande tabel wordt het projectbudget en - indien van toepassing - de planning van Kamerbrieven weergegeven van de maritiem materieel projecten die zich in de onderzoeksfase bevinden. In deze fase wordt onderzocht hoe invulling gegeven kan worden aan de behoefte.
Projecten in onderzoek | Projectbudget | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Vervanging Close-in-Weapon System (goalkeeper) | 100-250 | ||||||
Softkill Torpedo Defensiesysteem (SK-TDS) | 100-250 | ||||||
ESSM Block 2: Verwerving en Integratie | 250-1.000 | B/D-brief | |||||
Vervanging Hulpvaartuigen | 250-1.000 | B-brief | |||||
Future Littoral All Terrain Mobility (FLATM) | 250-1.000 |
Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2020 opgetreden bij de volgende projecten:
– Het project Vervanging Onderzeeboten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan;
– Het project Vervanging M-fregratten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan;
– Het project Vervanging Zr. Ms. Mercuur en Hydrografische Opname Vaartuigen (HOV's) is een programma in plaats van een project geworden en heet nu Vervanging Hulpvaartuigen en is van de voorbereidingsfase naar de onderzoeksfase gegaan;
– Het project Softkill Torpedo Defensiesysteem (SK-TDS) is nieuw in de onderzoeksfase;
– Het project FLATM is van de voorbereidingsfase naar de onderzoeksfase gegaan en werd in de begroting 2020 toegelicht onder de naam 'Vervanging All Terrain Vehicle' (ATV).
Projecten in onderzoek | Toelichting |
---|---|
Vervanging Close-in-Weapon System (goalkeeper) | Dit betreft een wapensysteem om tijdens operaties op open zee en in kustwateren op relatief korte afstand luchtdoelen en oppervlaktedoelen te kunnen bestrijden, ook bij een hoge dreiging. |
Softkill Torpedo Defensiesysteem (SK-TDS) | Ondanks actieve onderzeebootbestrijding kan het voorkomen dat een onderzeeboot een torpedo lanceert tegen een maritieme taakgroep of een afzonderlijk schip. Een verdediging tegen torpedo’s is daarom noodzakelijk. |
ESSM Block 2: Verwerving en Integratie | Het betreft het verwerven van nieuwe luchtverdedigingsraketten voor de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LC-fregatten) en Multipurpose fregatten (M-fregatten). Dit is van belang voor de ondersteuning en de beïnvloeding van landoperaties vanuit zee en voor operaties in en nabij maritieme knooppunten en transportroutes. |
Vervanging Hulpvaartuigen | Dit betreft de vervanging van het torpedowerkschip, de beide Hydrografische Opnemingsvaartuigen, het transport- en ondersteuningsschip in het Caribische Gebied, vier duikvaartuigen van de Cerberusklasse en het duikopleidingsvaartuig, waarbij gestreefd wordt naar een gemeenschappelijk ontwerp en familievorming waar dat doelmatig is. |
Future Littoral All Terrain Mobility (FLATM) | Dit betreft de vervanging van het Over-Snow en All Terrain voertuig van het Korps Mariniers. |
Verwerving maritiem materieel - realisatiefase
De volgende maritiem materieel projecten bevinden zich in de realisatiefase, wat betekent dat de opdracht voor verwerving aan de uitvoeringsorganisaties is gegeven. In onderstaande tabel wordt weergegeven welke projecten het betreft, wat het projectbudget van deze projecten is en hoe dit projectbudget over de jaren verdeeld is, als het kasritme niet commercieel vertrouwelijk is.
Projecten in realisatie | Projectbudget | t/m 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 e.v. |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vervanging maritiem suface-to-surface missile | 100-250 | Commercieel vertrouwelijk | |||||||
Verwerving Softkill Torpedo Defensiesysteem | 100-250 | Commercieel vertrouwelijk | |||||||
Vervanging 127 mm kanon Luchtverdedigings- en Commandofregatten | 129,1 | 1,0 | 17,8 | 11,4 | 14,6 | 27,4 | 22,7 | 19,6 | 14,5 |
Maritime Ballistic Missile Defence (MBMD) | 144,7 | 117,5 | 13,6 | 8,4 | 4,2 | 1,1 | − | − | − |
Vervanging MK48 Torpedo | 182,2 | 104,6 | 1,1 | 1,4 | 17,3 | 15,6 | 19,2 | 19,1 | 4 |
Instandhoudingsprogramma Luchtverdedigings- en Commandofregatten (IP-LCF) | 193,9 | 104,0 | 26,5 | 32,7 | 13,9 | 11,1 | 5,6 | − | − |
Vervanging MK46 Lightweight Torpedo | 231,0 | 4,6 | 5,4 | 22,7 | 23,2 | 33,9 | 33,7 | 26,5 | 80,9 |
Verwerving Combat Support Ship (CSS) | 462,9 | 2,6 | 55,4 | 113,8 | 111,7 | 68,3 | 32,7 | 14,0 | 64,3 |
Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit (MCM) | 923,2 | 20,0 | 19,1 | 32,4 | 87,5 | 66,6 | 103,2 | 130,8 | 463,6 |
Vervanging M-fregatten | 1.000-2.500 | Commercieel vertrouwelijk | |||||||
Vervanging Onderzeeboten | > 2.500 | Commercieel vertrouwelijk |
Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2020 opgetreden bij projecten:
– Het project Vervanging Onderzeeboten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan;
– Het project Vervanging M-fregratten is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan.
Projecten in realisatie | Toelichting |
---|---|
Vervanging maritiem suface-to-surface missile | Vanwege de operationele veroudering van het huidige systeem is het nodig dat Defensie haar fregatten met een vervangende SSM-capaciteit uit te rusten om vijandelijke oppervlakteschepen te kunnen bestrijden en andere missies met een hoog geweldsniveau te kunnen uitvoeren |
Verwerving Softkill Torpedo Defensiesysteem | Ondanks actieve onderzeebootbestrijding kan het voorkomen dat een onderzeeboot een torpedo lanceert tegen een maritieme taakgroep of een afzonderlijk schip. Een verdediging tegen torpedo’s is daarom noodzakelijk. |
Vervanging 127 mm kanon Luchtverdedigings- en Commandofregatten | De LC-fregatten zijn uitgerust met gelaagde sensor-, wapen- en commandosystemen voor de inzet op de korte, middellange en lange afstand. Het huidige 127 mm kanon vormt hiervan een integraal onderdeel maar is sterk verouderd waardoor vervanging noodzakelijk is. |
Maritime Ballistic Missile Defence (MBMD) | Door de modificatie van de SMART-L radar op de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LC-fregatten) levert Nederland een belangrijke bijdrage aan de Europese en bondgenootschappelijke raketverdediging. |
Vervanging MK48 Torpedo | Het torpedowapensysteem voor onderzeeboten kan zowel tegen oppervlakte-eenheden als tegen onderzeeboten worden ingezet. Met deze verbeterde torpedo kan beter in ondiep water worden opgetreden. |
Instandhoudingsprogramma Luchtverdedigings- en Commandofregatten (IP-LCF) | Met dit instandhoudingsprogramma kan Defensie de Luchtverdedigings- en Commando-fregatten in de tweede fase van hun levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant houden. |
Vervanging MK46 Lightweight Torpedo | Het betreft het verwerven van nieuwe Lightweight Torpedo’s. De Lightweight Torpedo kan door fregatten en NH-90 maritieme helikopters tegen onderzeeboten worden ingezet voor zelfverdediging of juist offensief. De Lightweight Torpedo die Nederland momenteel gebruikt is operationeel verouderd en de onderhoudbaarheid staat onder druk. |
Verwerving Combat Support Ship (CSS) | Bevoorradingsschepen ondersteunen marineschepen tijdens hun inzet en vergroten daarmee hun effectiviteit. Nederland beschikt momenteel over één schip dat de bevoorradingstaak op zee kan uitvoeren, het Joint Support Ship (JSS) Zr.Ms. Karel Doorman. Om de effectiviteit van de inzet van marineschepen van het Commando Zeestrijdkrachten te vergroten heeft Defensie behoefte aan een tweede bevoorradingsschip. |
Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit (MCM) | Bewegingsvrijheid op zee is van belang, maar kan worden bedreigd door zeemijnen en ongesprongen explosieven. Defensie zal zes mijnenbestrijdingsvaartuigen met onbemande mijnenbestrijdingssystemen verwerven. Dit gebeurt in de vorm van internationale samenwerking met België. |
Vervanging M-fregatten | M-fregatten vormen in combinatie met onderzeeboten en geëmbarkeerde maritieme gevechtshelikopters (NH-90) een belangrijke capaciteit tegen de dreiging van onderzeeboten en van oppervlakteschepen. |
Vervanging Onderzeeboten | Zowel het garanderen van de vrije doorgang op zee als de bondgenootschappelijke verdediging vereisen het beschermen van de maritieme aan- en afvoerlijnen van Nederland. Maritieme capaciteiten tot op het hoogste geweldsniveau zijn daarvoor van belang en onderzeeboten nemen hierbij een belangrijke plaats in. De huidige Walrusklasse-onderzeeboten moeten in 2028 worden vervangen. |
De instandhouding van het materieel omvat de ramingen voor de uitgaven die het operationeel houden van de (wapen-)systemen met zich meebrengt. Voor dit artikel worden deze vooral door de Directie Maritieme Instandhouding gedaan. De personele uitgaven die gerelateerd zijn aan instandhouding worden, zoals reeds toegelicht in de leeswijzer, (nog) niet opgenomen in het DMF.
De instandhoudingsuitgaven van de grootste maritieme wapensystemen zijn weergegeven in de onderstaand tabel. Voor 2019 betreft het de realisatie. Voor 2020 en verder betreft het een raming. De schommelingen in de ramingen zijn het gevolg van bijvoorbeeld gepland groter periodiek onderhoud. De instandhoudingsuitgaven per wapensysteem bevatten naast de uitgaven die de marine doet voor de instandhouding van deze wapensystemen, ook de uitgaven die andere defensieonderdelen doen voor instandhouding van deze wapensystemen, bijvoorbeeld als gevolg van het assortimentsgewijs werken. Deze informatie wordt extracomptabel bijgehouden en is niet direct uit de administratie af te leiden.
Een optelling van de bedragen in deze tabel sluit daarom niet aan bij de cijfers uit de tabel budgettaire gevolgen van beleid, omdat sprake is van een andere doorsnede van de instandhoudingsuitgaven. In de budgettaire tabel aan het begin van het artikel zijn de uitgaven door de marine aan instandhouding opgenomen, inclusief uitgaven aan wapensystemen van andere defensieonderdelen en de uitgaven aan kleinere systemen. Deze informatie komt direct uit de administratie.
Wapensysteem | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Luchtverdedidings- en Commandofregatten (LCF) | 45,5 | 39,5 | 39,5 | 35,2 | 37,2 | 34,9 | 34,2 | 36,5 |
Onderzeeboten | 28,1 | 22,7 | 23,0 | 20,4 | 18,9 | 18,4 | 19,5 | 20,4 |
Landing Platform Docks | 20,3 | 12,0 | 16,3 | 22,0 | 11,7 | 23,6 | 11,1 | 16,0 |
M-fregatten | 17,6 | 17,0 | 15,8 | 9,6 | 9,9 | 10,5 | 8,9 | 11,8 |
Patrouilleschepen | 15,5 | 18,5 | 17,3 | 16,7 | 19,4 | 15,8 | 14,9 | 17,0 |
Mijnenbestrijdingsvaartuigen | 9,3 | 16,7 | 15,5 | 15,0 | 16,8 | 15,5 | 13,4 | 10,4 |
Joint Support Ship | 10,0 | 5,9 | 5,2 | 6,2 | 8,2 | 6,0 | 21,6 | 16,1 |
In de eerste jaren is het investeringsprogramma groter dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van overprogrammering. Vanaf 2026 telt het totaal van het investeringsprogramma op tot een lager bedrag dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van onderprogrammering. Omdat de ervaring van eerdere jaren leert dat het risico op vertragingen groot is, onder andere als gevolg van onvoorziene externe factoren, worden in de eerste jaren meer projecten gepland dan totaal aan budget beschikbaar is in een jaar. Door met deze overprogrammering te werken wordt zoveel als mogelijk getracht te voorkomen dat vertragingen bij individuele projecten leiden tot onderrealisatie van het beschikbare budget.
Figuur 4 Maritiem materieel