Ontwerp-begroting 2025 (1) | Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2025 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 2029 | Mutatie 2030 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 6.157.220 | ‒ 146.261 | 6.010.959 | 469.781 | 6.480.740 | 261.991 | 312.035 | 286.636 | 265.806 | 5.972.658 |
Uitgaven | 5.955.558 | 3.332 | 5.958.890 | 217.787 | 6.176.677 | 198.527 | 261.062 | 279.665 | 285.389 | 5.981.581 |
Bekostiging | 5.246.611 | 21.952 | 5.268.563 | 215.579 | 5.484.142 | 176.204 | 199.676 | 252.600 | 278.495 | 5.479.116 |
Bekostiging mbo-instellingen | 4.452.989 | 34.809 | 4.487.798 | 225.584 | 4.713.382 | 183.133 | 204.865 | 238.472 | 264.431 | 4.718.179 |
Bekostiging Caribisch Nederland | 12.120 | 0 | 12.120 | 1.295 | 13.415 | 1.196 | 1.732 | 1.999 | 2.135 | 14.461 |
Bekostiging vavo | 91.720 | 0 | 91.720 | 3.650 | 95.370 | 3.650 | 3.654 | 3.654 | 3.654 | 95.480 |
Loopbaanoriëntatie | 32.000 | 0 | 32.000 | 0 | 32.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 32.000 |
Kwaliteitsafspraken investeringsbudget | 538.984 | 0 | 538.984 | 0 | 538.984 | 0 | 0 | 0 | 0 | 540.033 |
Regionaal Investeringsfonds | 46.710 | ‒ 14.049 | 32.661 | ‒ 14.950 | 17.711 | ‒ 13.450 | ‒ 12.250 | 6.800 | 6.600 | 35.200 |
Regionaal Programma | 42.088 | 1.192 | 43.280 | 0 | 43.280 | 1.675 | 1.675 | 1.675 | 1.675 | 43.763 |
Aanvullende bekostiging krimpregio's | 30.000 | 0 | 30.000 | 0 | 30.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subsidies (regelingen) | 322.283 | ‒ 420 | 321.863 | 11.696 | 333.559 | 12.088 | 50.469 | 16.277 | ‒ 3.233 | 153.045 |
Praktijkleren | 242.621 | 0 | 242.621 | 19.976 | 262.597 | 22.182 | 32.115 | 8.023 | 0 | 60.750 |
LLO Collectief Laagopgeleiden en Laaggeletterden (NGF) | 683 | 0 | 683 | 87 | 770 | 18.000 | 18.000 | 4.000 | 0 | 0 |
Basisvaardigheden voor Volwassenen/Tel mee met Taal | 12.939 | 0 | 12.939 | ‒ 5.094 | 7.845 | ‒ 5.000 | ‒ 5.000 | ‒ 5.000 | 0 | 13.235 |
Loopbaanoriëntatie | 1.818 | 0 | 1.818 | 0 | 1.818 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Doorstroom beroepskolom | 33.600 | ‒ 420 | 33.180 | 0 | 33.180 | ‒ 27.780 | 1.280 | 9.880 | ‒ 3.140 | 50.000 |
Vakwedstrijden mbo | 5.190 | 0 | 5.190 | 207 | 5.397 | 207 | 207 | 207 | 207 | 5.397 |
Overige subsidies | 25.432 | 0 | 25.432 | ‒ 3.480 | 21.952 | 4.479 | 3.867 | ‒ 833 | ‒ 300 | 23.663 |
Opdrachten | 16.796 | 0 | 16.796 | ‒ 796 | 16.000 | 2.282 | 782 | 1.131 | 1.031 | 9.484 |
Opdrachten | 16.796 | 0 | 16.796 | ‒ 796 | 16.000 | 2.282 | 782 | 1.131 | 1.031 | 9.484 |
Bijdrage aan agentschappen | 27.367 | 0 | 27.367 | 490 | 27.857 | 1.616 | 1.872 | 1.820 | 1.670 | 30.455 |
Dienst Uitvoering Onderwijs | 23.967 | 0 | 23.967 | 307 | 24.274 | 1.616 | 1.872 | 1.820 | 1.670 | 27.055 |
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | 3.400 | 0 | 3.400 | 183 | 3.583 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3.400 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | 104.255 | 0 | 104.255 | ‒ 4.475 | 99.780 | 4.013 | 3.758 | 3.332 | 2.921 | 96.959 |
College voor Toetsen en Examens | 11.393 | 0 | 11.393 | ‒ 9.534 | 1.859 | 726 | 913 | 913 | 907 | 11.300 |
Wet SLOA | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.903 |
SBB | 86.308 | 0 | 86.308 | 5.020 | 91.328 | 3.248 | 2.806 | 2.380 | 1.975 | 77.163 |
NWO: NRO- Programma's MBO | 5.584 | 0 | 5.584 | 0 | 5.584 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5.584 |
NCP NLQF | 970 | 0 | 970 | 39 | 1.009 | 39 | 39 | 39 | 39 | 1.009 |
Bijdrage aan medeoverheden | 238.246 | ‒ 18.200 | 220.046 | ‒ 4.707 | 215.339 | 2.324 | 4.505 | 4.505 | 4.505 | 212.522 |
RMC's | 65.773 | ‒ 15.893 | 49.880 | 4.598 | 54.478 | 1.867 | 1.867 | 1.867 | 1.867 | 67.640 |
Educatie | 100.466 | 0 | 100.466 | 3.600 | 104.066 | 3.256 | 3.242 | 3.242 | 3.242 | 84.709 |
Regionaal Programma | 62.507 | ‒ 2.307 | 60.200 | ‒ 5.100 | 55.100 | ‒ 604 | ‒ 604 | ‒ 604 | ‒ 604 | 50.173 |
Masterplan Campus Groningen | 9.500 | 0 | 9.500 | ‒ 7.805 | 1.695 | ‒ 2.195 | 0 | 0 | 0 | 10.000 |
Ontvangsten | 4.700 | 0 | 4.700 | 0 | 4.700 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4.700 |
Ontwerp-begroting 2025 (1) | Mutaties via NvW, moties, amende-menten en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2025 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 2029 | Mutatie 2030 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 6.157.220 | ‒ 146.261 | 6.010.959 | 469.781 | 6.480.740 | 261.991 | 312.035 | 286.636 | 265.806 | 5.972.658 |
waarvan garantieverplichtingen | 0 | 0 | 0 | 4.759 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
waarvan overige verplichtingen | 6.157.220 | ‒ 146.261 | 6.010.959 | 465.022 | 6.480.740 | 261.991 | 312.035 | 286.636 | 265.806 | 5.972.658 |
In de kolom "Mutaties 1e suppletoire begroting 2025" worden de mutaties ten opzichte van de «Stand vastgestelde begroting 2025» weergegeven. Hieronder worden de belangrijkste mutaties toegelicht.
Toelichting
Verplichtingen
De verplichtingen worden in 2025 met € 469,8 miljoen verhoogd. Het verschil tussen de verplichtingen- en uitgavenmutaties (€ 252,0 miljoen) wordt grotendeels veroorzaakt door de loon- en prijsbijstelling tranche 2025 op het instrument bekostiging, bijdrage aan medeoverheden en bijdrage aan ZBO’s/RWT’s van circa € 215,5 miljoen. Deze loon- en prijsbijstelling tranche 2025 voor het jaar 2026 wordt in het najaar van 2025 verplicht.
Uitgaven
De uitgaven worden met € 217,8 miljoen verhoogd. Er wordt prijsbijstelling uitgekeerd op met name de regeling praktijkleren, de financiering van SBB, het CvTE en DUO voor structureel in totaal € 3,0 miljoen. De loonbijstelling wordt wel volledig beschikbaar gesteld.
Toelichting per instrument:
Bekostiging
Het budget voor de bekostiging wordt in 2025 per saldo met € 215,6 miljoen verhoogd. Daarnaast zijn er ook meerjarig aanpassingen doorgevoerd op de bekostiging. De belangrijkste (meerjarige) wijzigingen op de bekostiging zijn de volgende:
– de doorverdeling van de loon- en prijsbijstelling tranche 2025, waardoor de bekostiging structureel voor circa € 218,7 miljoen wordt opgehoogd;
– de bekostiging voor mbo-instellingen en ook in Caribisch Nederland wordt opwaarts bijgesteld op basis van de meest actuele referentieraming (zie ook het algemene deel);
– naast het herstelplan basisvaardigheden komt er ook een extra intensivering van in totaal € 47,2 miljoen voor basisvaardigheden in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) in de studiejaren 2025/2026 en 2026/2027. Deze intensivering wordt gedekt via een extensivering op het regionaal investeringsfonds van € 6,0 miljoen per jaar in de jaren 2025 tot en met 2027 (in totaal € 18,0 miljoen), een extensivering op de regeling doorstroom beroepskolom in de jaren 2026 tot en met 2029 (in totaal € 19,8 miljoen) en het aanwenden van vrij inzetbare prijsbijstelling op studiefinanciering van in totaal € 9,4 miljoen;
– het resterende budget voor het regionaal investeringsfonds na de bovenstaande extensivering is € 12,0 miljoen per jaar voor de jaren 2025 tot en met 2027. Ook worden de middelen met een kasschuif in het juiste betalingsritme gezet;
– daarnaast wordt de bekostiging van mbo-instellingen in 2026 met € 8,5 miljoen oplopend naar structureel € 20,0 miljoen verlaagd ter dekking van de concernbrede problematiek binnen het Ministerie van OCW (zie het algemene deel) zoals de budgettaire effecten van de nieuwe referentieraming en een alternatieve dekking van een ombuiging uit het hoofdlijnenakkoord voor het niet afschaffen van een reisvoorziening buitenland studerenden (RBS). De Tweede Kamer wordt hier spoedig over geïnformeerd;
– tenslotte wordt de bekostiging van mbo-instellingen verhoogd vanaf 2027 met € 1,1 miljoen oplopend naar structureel € 5,8 miljoen in 2034 voor het opleiden van extra mbo-studenten naar aanleiding van het investeringspakket voor het ondernemingsklimaat van de microchipsector (zie algemene deel voor toelichting. Vanuit middelen die worden overgeheveld van de aanvullende post bij het Ministerie van Financiën (Kamerstukken II 2024/25, 33009, nr. 141).
Amendement Bontenbal c.s.
In het kader van het amendement van het lid Bontenbal c.s. (Kamerstukken II 2024/25,36600-VIII, nr. 141) wordt de btw-verhoging op schoolboeken uit het hoofdlijnenakkoord teruggedraaid. Dit resulteert vanaf 2026 in een structurele verlaging van € 1,5 miljoen op het instrument bekostiging mbo-instellingen.
Amendement Eerdmans c.s.
In het kader van amendement van het lid Eerdmans c.s. (Kamerstukken II 2024/25, 26600-VIII, nr. 147) wordt er € 25,0 miljoen voor vier jaar toegevoegd aan het Fonds Onderzoek en Wetenschap. Dit resulteert in een budgettair neutrale kasschuif op de bekostiging van mbo-instellingen waarmee € 8,8 miljoen uit de jaren 2026 tot en met 2028 naar in 2025 wordt geschoven.
Subsidies
Het budget voor subsidies wordt in 2025 per saldo met circa € 11,7 miljoen verhoogd. Deze verhoging wordt grotendeels veroorzaakt door de volgende (meerjarige) wijzigingen:
– de doorverdeling van de loon- en prijsbijstelling tranche 2025, waardoor subsidies met circa € 18,3 miljoen worden opgehoogd in 2025;
– een extensivering van structureel € 20,0 miljoen vanaf 2030 op de regeling praktijkleren ter dekking van de concernbrede problematiek binnen het Ministerie van OCW. In de nieuwe referentie raming vindt er een verschuiving plaats van studenten van de bbl-leerweg naar bol-leerweg. Daardoor is er meer budget nodig voor bekostiging voor mbo-instellingen voor bol-studenten en minder budget nodig voor praktijkleren voor bbl-studenten. Het budget van de regeling praktijkleren blijft toereikend om de maximale vergoeding van € 2.700 per leerwerkplek toe te kennen aan bedrijven. Daarnaast wordt praktijkleren verhoogd vanaf 2030 met € 1,3 miljoen en vanaf 2031 structureel met € 1,4 miljoen naar aanleiding van het investeringspakket voor de microchipsector;
– een overboeking op de regeling basisvaardigheden voor volwassenen/Tel mee met Taal van € 6,5 miljoen in 2025 en voor de periode 2026 tot en met 2028 jaarlijks € 5,0 miljoen naar het Ministerie van BZK voor de gezamenlijke aanpak basisvaardigheden voor volwassenen. Deze middelen worden via een decentralisatie-uitkering verstrekt aan gemeenten voor de periode 2025 tot en met 2028;
– De regeling Doorstroom Beroepskolom is gestart in 2023 met 23 opleidingen. Er is uiteindelijk gekozen voor een geleidelijke groei naar 31 opleidingen (€ 39 miljoen) in 2025, welke tot en met 2029 constant wordt gehouden. Hierdoor wordt beter aangesloten bij het absorptievermogen van de onderwijssectoren. Dit levert een incidentele extensivering van € 19,8 miljoen op voor de intensivering op basisvaardigheden voor het mbo. Vanaf 2030 is voor de regeling Doorstroom Beroepskolom structureel € 42,2 miljoen (33 opleidingen) beschikbaar. Tenslotte worden de middelen voor tranche 2026 met een kasschuif in het juiste betalingsritme gezet. In 2025 wordt de regeling geëvalueerd en in 2026 zal de Tweede Kamer hierover worden geïnformeerd;
– voor het Leven Lang Ontwikkelen Collectief Laagopgeleiden en Laaggeletterden is de voorwaardelijk toegekende tweede tranche van in totaal incidenteel € 42,9 miljoen uit het Nationaal Groeifonds definitief toegekend en toegevoegd aan de begroting van het Ministerie van OCW.
Amendement Bontenbal c.s.
In het kader van het amendement van het lid Bontenbal c.s. (Kamerstukken II 2024/25, , 36600-VIII, nr. 141) wordt de bezuiniging op de invulling van de subsidie-taakstelling voor praktijkleren hersteld. Hierdoor wordt het budget in 2030 met circa € 11,9 miljoen verhoogd op het instrument praktijkleren. Daarnaast wordt de voorgenomen bezuiniging op de regeling doorstroom beroepskolom grotendeels teruggedraaid. Dit resulteert in een budgetverhoging van € 3,0 miljoen in 2026, € 13,0 miljoen in 2027 en vanaf 2028 structureel € 17,0 miljoen.
Bijdrage aan medeoverheden
Het budget voor bijdrage aan medeoverheden wordt in 2025 per saldo met circa € 4,7 miljoen verlaagd. Deze verlaging wordt grotendeels veroorzaakt door de volgende (meerjarige) wijzigingen:
– de doorverdeling van de loonbijstelling tranche 2025, waardoor de bijdrage aan medeoverheden structureel circa € 7,9 miljoen wordt opgehoogd;
– door het uitstel van het wetsvoorstel Wet van school naar duurzaam werk van 2025 naar 2026 worden de reeds overgeboekte middelen voor het regionaal programma van circa € 5,1 miljoen in 2025 en vanaf 2026 structureel circa € 2,6 miljoen teruggeboekt naar het Ministerie van SZW. Dit budget wordt in 2025 via een decentralisatie-uitkering vanuit de SZW-begroting aan de centrumgemeente verstrekt. Tenslotte is er ook vanaf 2026 structureel € 0,75 miljoen overgeboekt naar artikel 3 (Voortgezet onderwijs) voor nazorg vso. (Kamerstukken 36600-VIII, nr.14);
– een kasschuif vanwege aanpassing kasritme op het instrument Masterplan campus Groningen. Hierdoor wordt het budget verlaagd in 2025 met circa € 7,8 miljoen, in het jaar 2026 met € 2,2 miljoen en in het jaar 2030 met € 10,0 miljoen opgehoogd.
Amendement Eerdmans c.s.
In het kader van amendement van het lid Eerdmans c.s. (Kamerstukken II 2024/25, 26600-VIII, nr. 147) wordt € 25,0 miljoen voor vier jaar toegevoegd aan het Fonds Onderzoek en Wetenschap. € 5,5 miljoen hiervan in 2025 wordt gedekt uit het budget voor het instrument Regionale Meld- en Coördinatiefuncties (RMC’s), dat beschikbaar is vanwege het uitstel van het wetsvoorstel Wet van school naar duurzaam werk.